Charakterystyka meksykańskich genotypów pszenżyta jarego pod względem ważniejszych cech plonotwórczych
ANETA KRAMEK
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinWANDA KOCIUBA
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinAbstrakt
. Praca miała na celu ocenę cech plonotwórczych 38 genotypów pszenżyta jarego pochodzących z Meksyku. Ziarniaki badanych obiektów wysiewane były na jednopowtórzeniowych poletkach (2 m2) w 4-letnim cyklu doświadczeń polowych w latach 2005–2008 w Gospodarstwie Doświadczalnym Uniwersytetu Przyrodniczego w Czesławicach koło Nałęczowa. W okresie dojrzałości pełnej na każdej badanej formie dokonano pomiaru wysokości roślin oraz cech plonotwórczych kłosa, takich jak: długość kłosa i liczba kłosków w kłosie, liczba i masa ziarn z kłosa, płodność kłoska, masa 1000 ziarn. Określono również zawartość białka w ziarnie badanych genotypów. Otrzymane wyniki wskazują na zróżnicowanie badanych form pod względem ważniejszych cech plonotwórczych, szczególnie liczby i masy ziarn z kłosa, na co wskazują duże wartości współczynników zmienności dla tych cech (odpowiednio: V = 12,1% oraz V = 15,5%). Istotna współzależność pomiędzy masą ziarn z kłosa i MTZ (rxy = 0,425) wskazuje, że selekcja prowadzona w kierunku dużej masy ziarn z kłosa może mieć korzystny wpływ na dorodność ziarna u pszenżyta.
Słowa kluczowe:
cechy plonotwórcze, pszenżyto jare, zmiennośćBibliografia
Cyfert R., 2008. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych. Zboża ozime. Pszenżyto ozime. COBORU, Słupia Wielka 55, 33–44.
Goyal A., Beres B.L., Randhawa H.S., Navabi A., Salmon D.F., Eudes F., 2011. Yield stability analysis of broadly adaptive triticale germplasm in southern and central Alberta, Canada, for industrial end-use suitability. Can. J. Plant Sci. 91, 125–135.
Grzesik H., Gut M., Węgrzyn S., Cygankiewicz A., 2003. Genetyczne uwarunkowania niektórych cech pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 226/227/1, 227–231.
Grzesik H., Węgrzyn S., 2002. Evaluation of combining ability in some varieties of winter triticale. Proc. 5th Int. Triticale Symp., IHAR Radzików, Poland, 30 June – 5 July 2002, 2, 291–297.
Knapowski T., Kozera W., Majcherczak E., Barczak B., 2010. Wpływ nawożenia azotem i cynkiem na skład chemiczny i plon białka ziarna pszenżyta jarego. Fragm. Agron. 27(4), 45–55.
Kociuba W., 1992. Ocena ważniejszych cech rolniczych materiałów kolekcyjnych pszenżyta ozimego i jarego (× Triticosecale Wittmack). Biul. IHAR 183, 125–133.
Kociuba W., 1998. Wyniki oceny materiałów kolekcyjnych pszenżyta ozimego i jarego w 1996 roku. Biul. IHAR 205/205, 219–228.
Kociuba W., 2000. Zmienność i współzależność ważniejszych cech plonotwórczych w obrębie heksaploidalnego pszenżyta ozimego (×Triticosecale Wittmack). Rozprawa habilitacyjna. Rozpr. Nauk. AR w Lublinie 232, ss. 73.
Kociuba W., 2007. Charakterystyka zasobów genowych pszenżyta zgromadzonych w latach 1998– –2005. Zesz. Probl. PNR 517, 369–377.
Kociuba W., 2010. Charakterystyka zbiorów kolekcyjnych pszenżyta jako mieszańca międzyrodzajowego. Zesz. Probl. PNR 555, 237–247.
Kociuba W., Kramek A., 2008. Wewnątrzodmianowa zmienność cech użytkowych polskich odmian pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 249, 101–107.
Kociuba W., Kramek A., Ukalski K., 2012. Ocena stabilności wybranych cech plonotwórczych polskich odmian pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 264, 127–140.
Kociuba W., Mądry W., Kramek A., Ukalski K., Studnicki M., 2010. Multivariate diversity of Polish winter triticale cultivars for spike and other traits. Plant Breed. Seed Sci. 62, 31–42.
Kramek A., Kociuba W., 2010. Zdolność kiełkowania ziarniaków oraz wartość cech plonotwórczych materiałów kolekcyjnych pszenżyta jarego (×Triticosecale Wittmack) po długotrwałym przechowywaniu. Zesz. Probl. PNR 555, 115–123.
Oettler G., 2005. The fortune of a botanical curiosity – Triticale: past, present and future. J. Agric. Sci. 143, 329–346.
Ukalska J., Ukalski K., Kociuba W., Kramek A., 2010a. Porównanie genotypów kolekcyjnych pszenżyta jarego ( Triticosecale Wittmack). Część I: Analiza zmienności fenotypowej. Zesz. Probl. PNR 555, 437–445.
Ukalska J., Ukalski K., Kociuba W., Kramek A., 2010b. Porównanie genotypów kolekcyjnych pszenżyta jarego ( Triticosecale Wittmack). Część II: Grupowanie genotypów. Zesz. Probl. PNR 555, 447–455.
Ukalski K., Kociuba W., Mądry W., Ukalska J., 2007. Wielowymiarowa ocena zmienności fenotypowej w kolekcji zasobów genowych pszenżyta jarego. Zesz. Probl. PNR 517, 767–774.
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L., 1996. Odziedziczalność plonu ziarna i cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Biul. IHAR. 200, 139–143.
Wolski T., Pojmaj M.S., Banaszak Z., Czerwieńska E., Bogacki J., Marciniak K., Szołkowski A., 2000. Poprawianie wartości użytkowych pszenżyta ozimego w 30-letniej hodowli w DANKO. Biul. IHAR 214, 95–104.
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
