Efektywność stosowania dodatku mineralno-witaminowego do mieszanki uzupełniającej w żywieniu krów mlecznych
RENATA KLEBANIUK
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinMACIEJ BĄKOWSKI
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinMAGDALENA OLCHA
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
Celem badań była ocena wpływu zastosowania komercyjnego dodatku mineralnowitaminowego do mieszanki uzupełniającej w żywieniu krów mlecznych, na wydajność, skład i jakość mleka. Badania przeprowadzono w gospodarstwie specjalistycznym, w okresie 24 miesięcy. Do badań wykorzystano krowy o wydajności powyżej 20 kg/dz., które na zasadzie analogów dobierano sukcesywnie, wraz z uzyskaniem oczekiwanej wydajności, do dwóch grup doświadczalnych: kontrolnej (K) oraz eksperymentalnej (E). Czynnikiem doświadczalnym był wprowadzony do TMR-u dla krów grupy E dodatek uzupełniający (MS). W czasie trwania badań oceniono skład, jakość i wartość pokarmową skarmianych pasz (co 2 miesiące) oraz wydajność, skład i jakość mleka krów (raz w miesiącu). W przeprowadzonych badaniach stwierdzono istotny wzrost wydajności krów otrzymujących w okresie laktacji dodatek mieszanki uzupełniającej MS w ilości 50 g/dz./szt. Stosowanie doświadczalnej mieszanki uzupełniającej ograniczyło liczbę komórek somatycznych w mleku o około 25%. Dodatek mieszanki uzupełniającej MS w ilości 50 g/dz./szt. do dawek dla krów podczas laktacji może być polecany jako pozytywnie wpływający na zdrowotność krów, a zwłaszcza wymienia, a tym samym poprawiający jakość pozyskiwanego mleka.
Słowa kluczowe:
krowy, żywienie, żywienie, dodatki mineralno-witaminowe, wydajność, jakość mleka, komórki somatyczneBibliografia
AOAC, 2005. Official Methods of Analysis. International. 17th Ed. AOAC Inter., Gaithersburg, MD, USA.
Bartnikowska E., 1992. Powstawanie wolnych rodników tlenowych i skutki ich działania u zwierząt. Med. Wet. 48, 4, 173–179.
Bednarek D., 1998. Rola cynku w procesach odpornościowych u zwierząt. Med. Wet. 44, 92–95.
Bouwstra R.J., Nielen M., Stegeman J.A., Dobbelaar P., Newbold J.R., Jansen E.H.J.M., van Werven T., 2010. Vitamin E supplementation during the dry period in dairy cattle. Part I: Adverse effect on incidence of mastitis postpartum in a double-blind randomized field trial. J.
airy Sci. 93, 5684–5695.
Danków R., Cais–Sokolińska D., 2003. Problem komórek somatycznych w mleku. Hod. Byd. Trz. Chlew. 2, 4–8.
Enjalbert F., Lebreton P., Salat O., 2006. Effects of copper, zinc and selenium status on performance and health in commercial dairy and beef herds: Retrospective study. J. Anim. Physiol. Anim. Nutr. 90, 459–466.
Erdman R.A., Piperova L.S., Kohn R.A., 2011. Corn silage versus corn silage: Alfalfa hay mixtures for dairy cows: Effects of dietary potassium, calcium, and cation-anion difference. J. Dairy Sci. 94, 5105–5110.
Erskine R.J., Bartlett P.C., 1993. Serum concentrations of copper, iron, and zinc during Escherichia coli-induced mastitis. J. Dairy Sci. 76, 408–413.
Holwerd R.A., Albin R.C., Madsen F.C., 1995. Chelation effectiveness of zinc proteinates demonstrated. Feedstuffs 67, 12–13.
IZ PIB-INRA, 2009. Normy żywienia bydła, owiec i kóz. Zalecane normy i tabele wartości pokarmowej pasz. IZ Balice.
Jamroz D., Podkówka W., Chachułowa J., 2006. Żywienie zwierząt i paszoznawstwo, t. 3. Wyd. PWN, Warszawa.
Kamieniecki H., Wójcik J., Kwiatek A., Skrzypek R., 2004. Czynniki oddziaływające na jakość higieniczną mleka zbiorczego. Med. Wet. 60, 3, 323–326.
Kinal S., 1999. Krajowe surowce mineralne i ich wpływ na wykorzystanie wapnia, fosforu, magnezu, cynku i miedzi przez młode bydło opasowe. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 352, Rozprawy 160, 1–105.
Kincaid R.L., Lefebvre L.E., Cronrath J.D., Socha M.T., Johnson A.B., 2003. Effect of dietary cobalt supplementation on cobalt metabolism and performance of dairy cattle. J. Dairy Sci. 86, 1405–1414.
Klebaniuk R., Grela E.R., 2008. Efektywność różnych źródeł cynku i miedzi w żywieniu krów. Med. Wet. 64 (10), 1252–1255.
Kowalski Z. M., Kamiński J., 1999. Niektóre aspekty żywienia krów wysokowydajnych. Materiały 28 Sesji Żywienia Zwierząt: „Potrzeby pokarmowe wysokowydajnych zwierząt fermowych”. Krynica 8–10.09.1999, 13–31.
Lippolis J.D., 2011. The impact of calcium and vitamin d on the immune systems. Mid-South Ruminant Nutrition Conf., Grapevine, TX, 29–34.
Majewski T., Krukowski H., Różański P., 2000. Przyczyny, objawy i zwalczanie mastitis u krów. Mag. Wet. 9, 48, 29–31.
Malinowski E., Kłossowska A., 1999. Mastitis u cielnych jałówek. Med. Wet. 55, 10, 651–654.
Nocek J.E., Socha M.T., Tomlinson D.J., 2006. The effect of trace mineral fortification level and source on performance of dairy cattle. J. Dairy Sci. 89, 2679–2693.
Oldham E.R., Eberhart R.J., Muller L.D., 1991. Effects of supplemental vitamin A and B-carotene during the dry period and early lactation on udder health. J. Dairy Sci. 74, 3775–3781.
Peterson J., Dwyer J., 1998. Flavonoids. Dietary occurrence and biochemical activity. Nutr. Res. 18, 2, 1995–2018.
Sales J., Homolka P., Koukolova V., 2010. Effect of dietary rumen-protected choline on milk production of dairy cows: A meta-analysis. J. Dairy Sci. 93, 3746–3754.
Sawa A., 2004. Warunki utrzymania i doju krów oraz ich wpływ na liczbę komórek somatycznych w mleku. Med. Wet. 60, 4, 424–427.
Sawa A., Chmielnik H., Bogucki M., Cieślak M., 2000. Wpływ wybranych czynników pozagenetycznych na wydajność, skład i zawartość komórek somatycznych w mleku wysokowydajnych krów. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 51, 165–170.
Siciliano-Jones J.L., Socha M.T., Tomlinson D.J., DeFrain J.M., 2008. Effect of trace mineral source on lactation performance, claw integrity, and fertility of dairy cattle. J. Dairy Sci. 91, 1985–1995.
Smith K.L., Hogan J.S., Weiss W.P., 1997. Dietary vitamin E and selenium affect mastitis and milk quality. J. Anim. Sci. 75, 1659–1665.
Studziński T., Matras J., Grela E.R., Valverde Piedra J.L., Truchliński J., Tatara M.R., 2006. Minerals: functions, requirements, excessive intake and toxicity. W: R. Mosenthin, J. Zentek, T. Żebrowska. Biology of Nutrition in Growing Animals. Elsevier, Edinburgh, 467–509.
Szulc T., Preś J., Gawlicz B., Zachwieja A., 1992. Analiza użytkowości mlecznej w zależności od dodatków paszowych i antybiotyków stosowanych w żywieniu krów. Rocz. Nauk. Zoot. 31, 31–40.
Weiss W.P., Pinos-Rodríguez J.M., Socha M.T., 2010. Effects of feeding supplemental organic iron to late gestation and early lactation dairy cows. J. Dairy Sci. 93, 2153–2160.
Weiss W.P., Hogan J. S., Smith K. L., Hoblet K.H., 1990. Relationships among selenium, vitamin E, and mammary gland health in commercial dairy herds. J. Dairy Sci. 73, 381–390.
Whitaker D.A., Eayres H.F., Aitchison K., Kelly J.M., 1997. No effect of the dietary zinc proteinate on clinical mastitis, infection rate, recovery rate and somatic cell count in dairy cows. Vet. J. 153, 197–204.
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Institute of Animal Nutrition and Bromatology, Faculty of Biology and Animal Breeding University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
