Abstrakt
The aim of the work was to evaluate the influence of chosen factors, i.e. cow’s geno-type, year seasons (feeding system), age (following lactation) and lactation phase on the nutritional value of milk.
The milk chemical composition was analyzed in six genetic groups of cows (in total, 2227 samples) maintained in the Lubelszczyzna Region and Bieszczady Mountains. It was found out that milk obtained from the Simmental cows had the most beneficial chemical composition. Those cows’ milk also showed the highest protein-fat ratio (0.89%). In bovine milk from the autumn-winter season higher fat (4.51%) and protein concentration (3.68%), including casein (2.69%), was observed. However, in milk from spring-summer season more beneficial protein and fat proportion (0.85%) was noticed. With the progressing lactation, the concentration of fat (from 4.27% to 4.53%), protein (from 3.47% to 3.78%) casein (from 2.50% to 2.82%) and dry matter (from 13.22 to 13.67%) increased. Moreover, the protein-fat ratio increased (from 0.82 to 0.84) as well. The evaluation of the considered genetic-environmental interactions showed substantial variations (P ≤ 0.01) in the breed and production season array for all analyzed milk characteristices, besides the casein content. In the arrangement of simultaneous influence of the four factors, i.e. breed and production season and lactation phase and the following lactation, no essential interactions were stated, apart from the lactose content (P ≤ 0.01).
Bibliografia
Barłowska J., Litwińczuk A., Król J., Kędzierska-Matysek M., 2004. Jakość mleka produkowanego w gospodarstwach farmerskich utrzymujących krowy rasy simentalskiej. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 72, 1, 161–166.
Barłowska J., Litwińczuk Z., Topyła B., Król J., 2005. Właściwości fizyko-chemiczne mleka krów czarno-białych i czerwono-białych w okresie wiosenno-letnim z uwzględnieniem fazy laktacji. Rocz. Nauk. PTZ, 1, 1, 163–170.
Bernatowicz E., Reklewska B., 2003. Bioaktywne składniki białkowej frakcji mleka. Przegl. Hod., 3, 1–10.
Choroszy B., Choroszy Z., 2003. Wpływ kolejnej laktacji na wydajność i skład mleka u krów rasy simental w stadzie ZD IŻ Odrzechowa. Ann. Warsaw Agricult. Univ. – SGGW, Anim. Sci., 39, 90–94.
Feleńczak A., Fertig A., Szarek J., Czaja A., Kurbiel A., 2003. Zmiany składu i cech fizykoche-micznych mleka krów rasy Simental w zależności od sezonu. Rocz. Nauk. Zoot., supl., 17, 849–851.
Feleńczak A., Gil Z., Fertig A., Gardzina E., Skrzyński G., 2002. Skład i właściwości mleka rasy czerwono-białej z uwzględnieniem polimorfizmu białek. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 62, 63–67.
Grega T., Sady M., Farot A., Pustkowiak H., 1998. Jakość tłuszczu mleka wybranych ras krów. Technol. Żywn. 10, 49–59
Grega T., Sady M., Kraszewski J., 2000. Przydatność technologiczna mleka krów rasy Simental. Rocz. Nauk. Zoot. – Ann. Anim. Sci., 27, 1, 331–339.
Klocek B., Krasuska Z., Osek M., 1999. Racjonalne żywienie krów a skład chemiczny mleka. Przegl. Hod., 7, 15–17.
Kozikowski W., Przybyłowicz K., 1994. Wartość żywieniowa składników mleka krowiego. Przegl. Mlecz., 10, 256–261.
Kuczaj M., 2002a. Dynamika zmian wydajności i składu chemicznego mleka pierwiastek czarno- i czerwono-białych w Polsce. Med. Wet., 58 (4), 295–297.
Kuczaj M., 2002b. Wpływ rasy i laktacji krów mlecznych na wybrane cechy mleka. Med. Wet., 58 (8), 628–631.
Litwińczuk Z., Chabuz W., Stanek P., Teter U., Jankowski P., 2003. Kondycja i produkcyjność krów simentalskich w gospodarstwach mlecznych w Bieszczadach. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 68, 1, 199–205.
Litwińczuk Z., Litwińczuk A., 2000. Zmienność składu chemicznego mleka ze szczególnym uwzględnieniem zawartości białka i tłuszczu. Wieś Jutra, 7(24), 25–28
Litwińczuk Z., Litwińczuk A., 2001. Wpływ żywienia na zawartość białka i tłuszczu w mleku. Wieś Jutra, 8 (31), 7-8.
PN – 86/A-86122 – Mleko. Metody badań.
Rafalski H., 1996. Mleko zapewnia i promuje zdrowie człowieka. Przegl. Mlecz., 8, 225–226.
Rejman K., Kowrygo B., 2002. Mleko i przetwory mleczne w wyżywieniu ludności Polski. Przem. Spoż., 2, 8–11.
Reklewski Z., Oprządek A., Reklewska B., Panicke L., Oprządek J., 2002. Wpływ żywienia na wartość dietetyczną mleka. Przegl. Hod., 7, 1–6.
Sawa A., Chmielnik H., Bogucki M., Cieślak M., 2000. Wpływ wybranych czynników pozagenetycznych na wydajność, skład i zawartość komórek somatycznych w mleku wysoko wydajnych krów. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 51, 165–170.
Sawa A., Ciechowska Z., 2000. Wpływ żywienia na skład mleka. Por. Gosp., 3, 24–25.
Stanek P., Litwińczuk Z., Teter U., Jankowski P., 2004. Skład chemiczny i jakość cytologiczna mleka krów czarno-białych utrzymywanych w gospodarstwach farmerskich Lubelszczyzny, z uwzględnieniem pory roku i ich dziennej produkcyjności. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 72, 1, 153–159.
Stenzel R., Chabuz W., Ciastek K., Żelezik M., 2003. Wpływ wybranych czynników środowiskowych i genotypu na jakość i skład chemiczny mleka pozyskiwanego w gospodarstwach pry-watnych Lubelszczyzny. Ann. UMCS, sect. EE, XXI, 1, 8, 55–62.
Downloads
Download data is not yet available.
