Podatność na choroby grzybowe wybranych genotypów pszenicy ozimej w zależności od poziomu agrotechniki

Abstrakt

W dwuczynnikowym, ścisłym eksperymencie polowym określono porażenie przez choroby grzybowe 4 gatunków pszenicy ozimej w zależności od intensyfikacji technologii uprawy. W zakresie porażenia chorobami grzybowymi określono wskaźniki porażenia pszenicy przez zgorzel podstawy źdźbła (Gaeumannomyces graminis), łamliwość źdźbła zbóż (Tapesia yallundae), rdzę brunatną (Puccinia recondita), septoriozę paskowaną liści (Septoria tritici) i mączniaka prawdziwego zbóż i traw (Blumeria graminis). Najwyższy wskaźnik porażenia przez zgorzel podstawy źdźbła wykazano w pszenicy twardej – 11,05, natomiast najniższy w pszenicy jednoziarnistej – 4,14 i pszenicy orkiszowej – 4,54. Zastosowanie wyższego poziomu agrotechniki (m.in. kompleksowa ochrona) istotnie poprawiło zdrowotność roślin pszenicy (spadek wskaźnika porażenia z 7,01 do 5,75). Wyraźnie niższe wskaźniki porażenia (0,15–0,18) stwierdzono dla łamliwości źdźbła zbóż. Najmniej odporna na ten patogen okazała się także pszenica twarda, a najmniej podatna pszenica jednoziarnista. Wyższy poziom agrotechniki istotnie ograniczył występowanie tej choroby. Spośród chorób liści w największym nasileniu wystąpiła septorioza paskowana liści. Najbardziej podatna na ten patogen okazała się odmiana pszenicy zwyczajnej – Tonacja, która osiągnęła wskaźnik porażenia – 2,84, z kolei pszenica orkiszowa i jednoziarnista cechowały się najniższymi wskaźnikami, odpowiednio 2,13 i 2,19. Niezależnie od porównywanych gatunków wyższy poziom agrotechniki obniżył poziom wskaźnika porażenia. Pszenica twarda, orkiszowa i jednoziarnista wykazały istotną poprawę zdrowotności przy wyższej agrotechnice, natomiast w pszenicy zwyczajnej odnotowano jedynie taką tendencję. Niższe wskaźniki porażenia odnotowano dla rdzy brunatnej i mączniaka prawdziwego. Spośród porównywanych gatunków najmniej porażone były rośliny pszenicy jednoziarnistej, wskaźniki wynosiły odpowiednio 1,20 i 1,07. Pozostałe gatunki charakteryzowały się zbliżoną podatnością na rdzę brunatną, a w przypadku mączniaka najbardziej porażona okazała się pszenica orkiszowa. Wyższy poziom agrotechniki ograniczał występowanie tych patogenów, niezależnie od gatunku.