Ocena przydatności fluazifop-P-butylu i napropamidu do zwalczania chwastów w uprawie ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis L.)
ANDRZEJ BOROWY
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 LublinPIOTR KICZOROWSKI
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 LublinIRENA WÓJCIK
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 LublinAbstrakt
W rocznym doświadczeniu polowym fluazifop-P-butyl stosowany w dawce 187,5 g ∙ ha–1 po wschodach ogórecznika był selektywny wobec rośliny uprawnej i zwalczał bardzo skutecznie chwastnicę jednostronną oraz perz. Napropamid stosowany w dawkach 900 i 1350 g ∙ ha–1, mieszany z wierzchnią 3–5–centymetrową warstwą gleby bezpośrednio przed siewem nasion, powodował przemijające przebarwienia pierwszego liścia niektórych siewek ogórecznika, co nie miało wpływu na dalszy wzrost roślin. Dobrze zwalczał roczne trawy i niektóre chwasty dwuliścienne podczas 10 tygodni po siewie. Herbicydy nie miały wpływu na wschody ogórecznika, świeżą masę rośliny, plon świeżego ziela, liczbę nasion zawiązanych na roślinie, masę 1000 nasion i zawartość oleju w nasionach. Olej pochodzący z nasion roślin rosnących na poletkach traktowanych napropamidem w dawce 900 g ∙ ha–1 zawierał mniej kwasu gamma linolenowego, a uzyskany z nasion zawiązanych przez rośliny rosnące na poletkach traktowanych napropamidem w dawce 1350 g ∙ ha–1 oraz fluazifop-P-butylem w dawce 187,5 g ∙ ha–1 zawierał mniej kwasu erukowego.
Słowa kluczowe:
wzrost, plon, nasiona, olej, kwas gamma linolenowy i erukowyBibliografia
Bartkowiak-Broda I., Wałkowski T., Ogrodowczyk M., 2005. Przyrodnicze i agrotechniczne możliwości kształtowania jakości nasion rzepaku. Pam. Puł. 139, 7–25.
Beaubaire N.A., Simon J.E., 1987. Production potential of Borago officinalis L. Acta Hortic. 208, 101–103.
Berti M., Joublan J.P., Serri H., Gonzalez M., 1998. Determination of harvest timeliness in borage. Cienc. Investig. Agrar. 25, 119–126.
Berti M., Wilckens R., Fisher S., Araos R., 2002. Borage: A new crop for Southern Chile. In: J. Janick and A. Whipkey (eds), Trends in new crops and new uses. ASHS Press, Alexandria, VA, USA, 501–505.
Błażewicz-Woźniak M., Kęsik T., Konopiński M., 2013. Uprawa roli i roślin z elementami herbo-logii. Wyd. UP w Lublinie.
Borowy A., 1993a. Chemiczne odchwaszczanie pomidorów uprawianych z siewu. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 1, 119–127.
Borowy A., 1993b. Trwałość difenamidu i napropamidu w glebie. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 1, 129–133.
Borowy A., 1996. Reakcja fasoli wielokwiatowej biczykowej (Phaseolus coccineus L.) na konku-rencję chwastów oraz działanie kilku herbicydów. Rozpr. Nauk. AR w Lublinie, 196.
Borowy A., 2007. Porównanie działania trzech herbicydów w uprawie ogórecznika lekarskiego. Mat. XXI Spotk. Zesp. Herbol. KNO PAN, Olsztyn–Skierniewice, czerwiec 2007, 55–59.
El Hafid R., Blade S.F., Hoyano Y., 2002. Seeding date and nitrogen fertilization effects on the performance of borage (Borago officinalis L.). Ind. Crops Prod. 16 (3), 193–199.
Fieldsen A.F., Morison J.I.L., 2000. Climatic conditions during seed growth significantly influence oil content and quality in winter and spring evening primrose crop (Oenothera spp.). Ind. Crops Prod. 12, 137–147.
Gilani A.H., Bashir S., Khan A.-u., 2007. Pharmacological basis for the use of Borago officinalis in gastrointestinal, respiratory and cardiovascular disorders. J. Ethnopharmacol. 114 (3), 393–399.
Gunstone F.D., 1992. Gamma-Linolenic Acid – Occurrence and Physical and Chemical Properties. Prog. Lipid Res. 31, 145–161.
Gupta M., Singh S., 2010. Borago officinalis Linn. an important medicinal plant of Mediterranean region: a review. Int. J. Pharm. Sci. Rev. Res. 5 (1), 27–34.
Hetman J., Laskowska H., Borowy A., 1987. Ocena przydatności difenamidu, lenacilu, metribuzinu i napropamidu do zwalczania chwastów w uprawie 8 odmian tulipanów. Pr. Inst. Sadow. Kwiac. Skiern., ser. B, Rośl. Ozdobne 11, 215–222.
Haro-Bailón A. de, Río M. del, 1998. Isolation of chemically induced mutants in borage (Borage officinalis L.). J. Am. Oil Chem. Soc. 75, 281–283.
Janick J., Simon J.E., Quinn J., Beaubaire N., 1989. Borage: a source of gamma-linolenic acid. In: L.E. Craker, J.E. Simon (eds), Herbs, Spices and Medicinal Plants: Recent Advances in Botany, Horticulture and Pharmacology, vol. 4, Oryx Press, Phoenix, 145–168.
Krełowska-Kułas M., 1993. Badanie jakości produktów spożywczych. PWE, Warszawa.
Król B., 2010. Ogórecznik lekarski. In: B. Kołodziej (ed.), Uprawa ziół. Poradnik dla plantatorów. PWRiL, Poznań, 334–338.
Kucharski W.A., Mikołajewicz M., Mordalski R., 2014. Zalecenia ochrony roślin na lata 2014–2015, cz. IV, Rośliny ozdobne. Rośliny zielarskie. Instytut Ochrony Roślin – Państwowy In-stytut Badawczy, Poznań, 78–131.
Levy A., Palevitch D., Ranen C., 1993. Increasing gamma linolenic acid in evening primrose grown under hot temperatures by breeding early cultivars. Acta Hortic. 330, 219–225.
Medrano A., Masoud T.A., Martinez M.C., 1992. Mineral and proximate composition of borage. J. Food Compos. Anal. 5 (4), 313–318.
Mordalski R., Kordana S., Kucharski W.A., Mikołajewicz M., 2003. Zwalczanie chwastów jedno- i dwuliściennych w uprawie ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis L.). Prog. Plant Prot./ Post. Ochr. Rośl. 43 (2), 825–828.
Murawa D., Adomas B., Bowszys T., 1996. Jakość nasion podwójnie ulepszonych odmian rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 17 (2), 367–377.
Murawa D., Adomas B., Rotkiewicz D., 1997. Olej i białko w nasionach rzepaku jarego w aspekcie stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 18 (2), 407–413.
Murawa D., Warmiński K., Pykało I., 2000. Skład kwasów tłuszczowych oleju z nasion rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 21 (3), 819–825.
Muuse B.G., Essers M.L., van Soest L.J.M., 1988. Oenothera species and Borago officinalis: sources of gamma-linolenic acid. Neth. J. Agric. Sc. 36, 357–363.
Olewnicki D., Jabłońska L., Orliński P., Gontar Ł., 2015. Zmiany w krajowej produkcji zielarskiej i wybranych rodzajach przetwórstwa roślin zielarskich w kontekście globalnego wzrostu popytu na te produkty. Zesz. Nauk. SGGW, Probl. Roln. Świat. 15 (1), 68–76.
Pieszak M., Mikołajczak P.Ł., Manikowska K., 2012. Borage (Borago officinalis L.) – a valuable medicinal plant used in herbal medicine. Herba Pol. 58 (4), 95–103.
PN-EN-ISO-150-5508:1996. Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Analiza estrów metylowych kwasów tłuszczowych metodą chromatografii gazowej.
PN-EN-ISO-12966-2:2011. Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce – chromatografia gazowa estrów metylowych kwasów tłuszczowych – część II: przygotowanie estrów metylowych kwasów tłuszczowych.
Praczyk T., Skrzypczak G., 2004. Herbicydy. PWRiL, Poznań, 56–57, 89.
Reade J.P.H., Cobb A.H., 2002. Herbicides: Modes of Action and Metabolism. In: R.E.L. Naylor (ed.), Weed Management Handbook. Blackwell Science, Oxford, UK, 134–170.
Río M. del, Fernández-Martínez J., Haro A. de, 1993. Wild and cultivated Borago officinalis L.: Sources of gamma-linolenic acid. Gras. Aceit. 44, 125–126.
Río-Celestino M. del, Font R., Haro-Bailón A. de, 2008. Distribution of fatty acids in edible organs and seed fractions of borage (Borago officinalis L.). J. Sci. Food Agric. 88, 248–255.
Senderski M.E., 2009. Zioła. Praktyczny poradnik o ziołach i ziołolecznictwie. Wyd. K.E. Liber, Warszawa, 466–468.
Simon J.E., Chadwick A.F., Craker L.E., 1984. Herbs: An Indexed Bibliography. 1971–1980. The Scientific Literature on Selected Herbs, and Aromatic and Medicinal Plants of the Temperate zone. Archon Books, Hamden, CT, 770 pp.
Suchorska K., Osińska E., 1997a. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part I. Influence of temperature, age of seeds and type of bed on germination and growth of seedlings. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticulture Landsc. Architect. 18, 75–80.
Suchorska K., Osińska E., 1997b. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part II. Influence of mother plant on the yield of borage seeds. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticult. Landsc. Architect. 18, 81–84.
Suchorska K., Osińska E., 1997c. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part III. Influence of date of sowing on the harvest and germination ability of borage seeds. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticult. Landsc. Architect. 18, 85–88.
Tasset-Cuevas I., Fernández-Bedmar Z., Lozano-Baena M.D., Campos-Sánchez J., Haro-Bailón A. de, Muñoz-Serrano A., Alonso-Moraga Á., 2013. Protective Effect of Borage Seed Oil and Gamma Linolenic Acid on DNA: In Vivo and In Vitro Studies. PLoS One 8 (2), e56986.
Zadernowski R., Polakowska-Nowak H., Abdul Aleem R., Kowalska M., 1999. Lipidy nasion wiesiołka i ogórecznika. Rośl. Oleiste 20 (2), 581–589.
Beaubaire N.A., Simon J.E., 1987. Production potential of Borago officinalis L. Acta Hortic. 208, 101–103.
Berti M., Joublan J.P., Serri H., Gonzalez M., 1998. Determination of harvest timeliness in borage. Cienc. Investig. Agrar. 25, 119–126.
Berti M., Wilckens R., Fisher S., Araos R., 2002. Borage: A new crop for Southern Chile. In: J. Janick and A. Whipkey (eds), Trends in new crops and new uses. ASHS Press, Alexandria, VA, USA, 501–505.
Błażewicz-Woźniak M., Kęsik T., Konopiński M., 2013. Uprawa roli i roślin z elementami herbo-logii. Wyd. UP w Lublinie.
Borowy A., 1993a. Chemiczne odchwaszczanie pomidorów uprawianych z siewu. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 1, 119–127.
Borowy A., 1993b. Trwałość difenamidu i napropamidu w glebie. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 1, 129–133.
Borowy A., 1996. Reakcja fasoli wielokwiatowej biczykowej (Phaseolus coccineus L.) na konku-rencję chwastów oraz działanie kilku herbicydów. Rozpr. Nauk. AR w Lublinie, 196.
Borowy A., 2007. Porównanie działania trzech herbicydów w uprawie ogórecznika lekarskiego. Mat. XXI Spotk. Zesp. Herbol. KNO PAN, Olsztyn–Skierniewice, czerwiec 2007, 55–59.
El Hafid R., Blade S.F., Hoyano Y., 2002. Seeding date and nitrogen fertilization effects on the performance of borage (Borago officinalis L.). Ind. Crops Prod. 16 (3), 193–199.
Fieldsen A.F., Morison J.I.L., 2000. Climatic conditions during seed growth significantly influence oil content and quality in winter and spring evening primrose crop (Oenothera spp.). Ind. Crops Prod. 12, 137–147.
Gilani A.H., Bashir S., Khan A.-u., 2007. Pharmacological basis for the use of Borago officinalis in gastrointestinal, respiratory and cardiovascular disorders. J. Ethnopharmacol. 114 (3), 393–399.
Gunstone F.D., 1992. Gamma-Linolenic Acid – Occurrence and Physical and Chemical Properties. Prog. Lipid Res. 31, 145–161.
Gupta M., Singh S., 2010. Borago officinalis Linn. an important medicinal plant of Mediterranean region: a review. Int. J. Pharm. Sci. Rev. Res. 5 (1), 27–34.
Hetman J., Laskowska H., Borowy A., 1987. Ocena przydatności difenamidu, lenacilu, metribuzinu i napropamidu do zwalczania chwastów w uprawie 8 odmian tulipanów. Pr. Inst. Sadow. Kwiac. Skiern., ser. B, Rośl. Ozdobne 11, 215–222.
Haro-Bailón A. de, Río M. del, 1998. Isolation of chemically induced mutants in borage (Borage officinalis L.). J. Am. Oil Chem. Soc. 75, 281–283.
Janick J., Simon J.E., Quinn J., Beaubaire N., 1989. Borage: a source of gamma-linolenic acid. In: L.E. Craker, J.E. Simon (eds), Herbs, Spices and Medicinal Plants: Recent Advances in Botany, Horticulture and Pharmacology, vol. 4, Oryx Press, Phoenix, 145–168.
Krełowska-Kułas M., 1993. Badanie jakości produktów spożywczych. PWE, Warszawa.
Król B., 2010. Ogórecznik lekarski. In: B. Kołodziej (ed.), Uprawa ziół. Poradnik dla plantatorów. PWRiL, Poznań, 334–338.
Kucharski W.A., Mikołajewicz M., Mordalski R., 2014. Zalecenia ochrony roślin na lata 2014–2015, cz. IV, Rośliny ozdobne. Rośliny zielarskie. Instytut Ochrony Roślin – Państwowy In-stytut Badawczy, Poznań, 78–131.
Levy A., Palevitch D., Ranen C., 1993. Increasing gamma linolenic acid in evening primrose grown under hot temperatures by breeding early cultivars. Acta Hortic. 330, 219–225.
Medrano A., Masoud T.A., Martinez M.C., 1992. Mineral and proximate composition of borage. J. Food Compos. Anal. 5 (4), 313–318.
Mordalski R., Kordana S., Kucharski W.A., Mikołajewicz M., 2003. Zwalczanie chwastów jedno- i dwuliściennych w uprawie ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis L.). Prog. Plant Prot./ Post. Ochr. Rośl. 43 (2), 825–828.
Murawa D., Adomas B., Bowszys T., 1996. Jakość nasion podwójnie ulepszonych odmian rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 17 (2), 367–377.
Murawa D., Adomas B., Rotkiewicz D., 1997. Olej i białko w nasionach rzepaku jarego w aspekcie stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 18 (2), 407–413.
Murawa D., Warmiński K., Pykało I., 2000. Skład kwasów tłuszczowych oleju z nasion rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste 21 (3), 819–825.
Muuse B.G., Essers M.L., van Soest L.J.M., 1988. Oenothera species and Borago officinalis: sources of gamma-linolenic acid. Neth. J. Agric. Sc. 36, 357–363.
Olewnicki D., Jabłońska L., Orliński P., Gontar Ł., 2015. Zmiany w krajowej produkcji zielarskiej i wybranych rodzajach przetwórstwa roślin zielarskich w kontekście globalnego wzrostu popytu na te produkty. Zesz. Nauk. SGGW, Probl. Roln. Świat. 15 (1), 68–76.
Pieszak M., Mikołajczak P.Ł., Manikowska K., 2012. Borage (Borago officinalis L.) – a valuable medicinal plant used in herbal medicine. Herba Pol. 58 (4), 95–103.
PN-EN-ISO-150-5508:1996. Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce. Analiza estrów metylowych kwasów tłuszczowych metodą chromatografii gazowej.
PN-EN-ISO-12966-2:2011. Oleje i tłuszcze roślinne oraz zwierzęce – chromatografia gazowa estrów metylowych kwasów tłuszczowych – część II: przygotowanie estrów metylowych kwasów tłuszczowych.
Praczyk T., Skrzypczak G., 2004. Herbicydy. PWRiL, Poznań, 56–57, 89.
Reade J.P.H., Cobb A.H., 2002. Herbicides: Modes of Action and Metabolism. In: R.E.L. Naylor (ed.), Weed Management Handbook. Blackwell Science, Oxford, UK, 134–170.
Río M. del, Fernández-Martínez J., Haro A. de, 1993. Wild and cultivated Borago officinalis L.: Sources of gamma-linolenic acid. Gras. Aceit. 44, 125–126.
Río-Celestino M. del, Font R., Haro-Bailón A. de, 2008. Distribution of fatty acids in edible organs and seed fractions of borage (Borago officinalis L.). J. Sci. Food Agric. 88, 248–255.
Senderski M.E., 2009. Zioła. Praktyczny poradnik o ziołach i ziołolecznictwie. Wyd. K.E. Liber, Warszawa, 466–468.
Simon J.E., Chadwick A.F., Craker L.E., 1984. Herbs: An Indexed Bibliography. 1971–1980. The Scientific Literature on Selected Herbs, and Aromatic and Medicinal Plants of the Temperate zone. Archon Books, Hamden, CT, 770 pp.
Suchorska K., Osińska E., 1997a. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part I. Influence of temperature, age of seeds and type of bed on germination and growth of seedlings. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticulture Landsc. Architect. 18, 75–80.
Suchorska K., Osińska E., 1997b. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part II. Influence of mother plant on the yield of borage seeds. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticult. Landsc. Architect. 18, 81–84.
Suchorska K., Osińska E., 1997c. Some aspects of borage (Borago officinalis L.) cultivation. Part III. Influence of date of sowing on the harvest and germination ability of borage seeds. Ann. Wars. Agric. Univ. – SGGW, Horticult. Landsc. Architect. 18, 85–88.
Tasset-Cuevas I., Fernández-Bedmar Z., Lozano-Baena M.D., Campos-Sánchez J., Haro-Bailón A. de, Muñoz-Serrano A., Alonso-Moraga Á., 2013. Protective Effect of Borage Seed Oil and Gamma Linolenic Acid on DNA: In Vivo and In Vitro Studies. PLoS One 8 (2), e56986.
Zadernowski R., Polakowska-Nowak H., Abdul Aleem R., Kowalska M., 1999. Lipidy nasion wiesiołka i ogórecznika. Rośl. Oleiste 20 (2), 581–589.
ANDRZEJ BOROWY
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
PIOTR KICZOROWSKI
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
IRENA WÓJCIK
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
Department of Horticultural Nursery and Seed Production Faculty of Horticulture and Landscape Architecture University of Life Sciences in Lublin, S. Leszczyńskiego str. 58, 20-068 Lublin
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
