Produkcyjność soi uprawianej metodą proekologiczną i konwencjonalną w zależności od rozstawy rzędów
Dorota Gawęda
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublinhttps://orcid.org/0000-0001-7252-4725
Jan Buczek
Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Uniwersytet Rzeszowski, A. Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów, Polskahttps://orcid.org/0000-0002-9760-3603
Abstrakt
Soja (Glycine max (L.) Merr.) jest rośliną bobowatą cenioną m.in. za dużą wartość odżywczą nasion. Odgrywa ważną rolę w płodozmianie, poprawiając żyzność i strukturę gleby. Dlatego kluczowe znaczenie mają badania ukierunkowane na wyznaczenie optymalnych warunków agrotechnicznych dla uzyskania wysokich plonów tej rośliny. Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania dwóch odmian soi wysiewanych w zróżnicowanej rozstawie rzędów w warunkach uprawy metodą proekologiczną i konwencjonalną. Czteroletnie badania polowe udowodniły, że uprawa metodą konwencjonalną oddziaływała korzystniej niż proekologiczną na wielkość plonu nasion, obsadę roślin po wschodach, liczbę strąków z rośliny oraz liczbę i masę nasion z rośliny. W uprawie proekologicznej soja znacznie wyżej zawiązywała strąki. Lepiej plonującą okazała się odmiana Merlin niż Aldana (o 43,4%), u której korzystniej kształtowały się również elementy struktury plonu i łanu, z wyjątkiem masy 1000 nasion. Istotnie większy plon nasion soi uzyskano w rozstawie rzędów 22,5 cm niż 35 cm.
Słowa kluczowe:
plonowanie soi, uprawa konwencjonalna i proekologiczna, odmiana, rozstawa rzędówBibliografia
Adamič S., Leskovšek R., 2021. Soybean (Glycine max (L.) Merr.) growth, yield, and nodulation in the early transition period from conventional tillage to conservation and no-tillage systems. Agronomy 11(12), 2477.https://doi.org/10.3390/agronomy11122477 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy11122477
Adigun J.A., Adeyemi O.R., Daramola O.S., Olorunmaiye P.M., 2020. Response of cowpea to inter-row spacing and weed competition. Agric. Trop. Subtrop. 53(2), 73–79. https://doi.org/10.2478/ats-2020-0008 DOI: https://doi.org/10.2478/ats-2020-0008
Andrade J.F., Edreira J.I.R., Mourtzinis S., Conley S.P., Ciampitti I.A., Dunphy J.E., Gaska J.M., Glewen K., Holshouser D.L., Kandel H.J., Kyveryga P., Lee C.D., Licht M.A., Lindsey L.E., Mc Clure M.A, Naeve S., Nafziger E.D., Orlowski J.M., Ross J., Staton M.J., Grassini P., 2019. Assessing the influence of row spacing on soybean yield using experimental and producer survey data. Field Crops Res. 230, 98–106. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2018.10.014 DOI: https://doi.org/10.1016/j.fcr.2018.10.014
Cox W., Hanchar J.J., Cherney J., Sorrells M., 2019. Agronomic comparisons of organic and conventional soybean with recommended and high inputs during the first 4 years of organic management. Agronomy 9(10), 602. https://doi.org/10.3390/agronomy9100602 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy9100602
Daramola O.S., Adeyemi O.R., Adigun J.A., Adejuyigbe C.O., 2019. Row spacing and weed management methods influences growth and yield of soybean (Glycine max (L.) Merr.). Agric. Trop. Subtrop. 52(2), 59–71. https://doi.org/10.2478/ats-2019-0007 DOI: https://doi.org/10.2478/ats-2019-0007
Daramola O.S., Adeyemi O.R., Adigun J.A., Adejuyigbe C.O., 2022. Influence of row spacing and weed control methods on weed population dynamics in soybean (Glycine max L.). Int. J. Pest Manag. 68(1), 43–58. https://doi.org/10.1080/09670874.2020.1795300 DOI: https://doi.org/10.1080/09670874.2020.1795300
Epler M., Staggenborg S., 2008. Soybean yield and yield component response to plant density in narrow row systems. Crop Manag. 7(1), 1–13. https://doi.org/10.1094/CM-2008-0925-01-RS DOI: https://doi.org/10.1094/CM-2008-0925-01-RS
Gawęda D., Haliniarz M., Cierpiała R., Klusek I., 2017. Yield, weed infestation and seed quality of soybean (Glycine max (L.) Merr.) under different tillage systems. J. Agric. Sci. 23(2), 268–275.
Harada K., Kaga A., 2019. Recent genetic research on Japanese soybeans in response to the escalation of food use worldwide. Euphytica 215(4), 70. https://doi.org/10.1007/s10681-019-2396-3 DOI: https://doi.org/10.1007/s10681-019-2396-3
https://rejestrupraw.arimr.gov.pl/# [dostęp: 10.07.2023]
Jańczak-Pieniążek M., Buczek J., Bobrecka-Jamro D., Szpunar-Krok E., Renata Tobiasz-Salach R., Jarecki W., 2021. Morphophysiology, productivity and quality of soybean (Glycine max (L.) Merr.) cv. Merlin in response to row spacing and seeding systems. Agronomy 11(2), 403. https://doi.org/10.3390/agronomy11020403 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy11020403
Karydogianni S., Roussis I., Tsimpukas K., Papastylianou P, Bilalis D., 2019. Comparative technical and economic analysis of organic and conventional soybean production in Greece. Bull. Univ. Agric. Sci. Vet. Med. Cluj-Napoca, Hortic. 76(1), 79–82. https://doi.org/10.15835/buasvmcn-hort:2019.0005 DOI: https://doi.org/10.15835/buasvmcn-hort:2019.0005
Kraska P., Andruszczak S., Gierasimiuk P., Chojnacka S., 2022. Wpływ podpowierzchniowego wnoszenia nawozu mineralnego na plon i jakość nasion soi w warunkach uprawy bezpłużnej. Agron. Sci. 77(4), 109–131. http://doi.org/10.24326/as.2022.4.8 DOI: https://doi.org/10.24326/as.2022.4.8
Kraska P., Andruszczak S., Kwiecińska-Poppe E., Staniak M., Różyło K., Rusecki H., 2020. Supporting crop and different row spacing as factors influencing weed infestation in lentil crop and seed yield under organic farming conditions. Agronomy 10(1), 9. https://doi.org/10.3390/agronomy10010009 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy10010009
Nater I., Osabuohein O.L., Sesugh U.M., Chibuike E.G., Peter O., 2021. Effects of inter-row spacing on growth, seed yield and yield components of Soybean (Glycine max) in Makurdi, Benue State-Nigeria. Int. J. Agric. Vet. Sci. 9(2), 18–24.
Neto H.F.I., Freiria G.H., Costa D.S., Prete C.E.C., Takahashi L.S.A., 2019. Physiological potential and health of soybean seeds obtained from organic and conventional systems. J. Seed Sci. 41(2), 213–223. http://dx.doi.org/10.1590/2317-1545v41n2214881 DOI: https://doi.org/10.1590/2317-1545v41n2214881
Ohyama T., Tewari, K., Ishikawa S., Tanaka K., Kamiyama S., Ono Y., Hatano S., Ohtake N., Sueyoshi K., Hasegawa H., 2017. Role of nitrogen on growth and seed yield of soybean and a new fertilization technique to promote nitrogen fixation and seed yield. W: M. Kasai (red.), Soybean: the basis of yield, biomass and productivity, 153–185. http://dx.doi.org/10.5772/66743 DOI: https://doi.org/10.5772/66743
Panasiewicz K., Faligowska A., Szymańska G., Ratajczak K., Sulewska H., 2023. Optimizing the amount of nitrogen and seed inoculation to improve the quality and yield of soybean grown in the southeastern Baltic region. Agriculture 13(4), 798. https://doi.org/10.3390/agriculture13040798 DOI: https://doi.org/10.3390/agriculture13040798
Ponisio L.C., M’Gonigle L.K., Mace K.C., Palomino J., de Valpine P., Kremen C., 2015. Diversification practices reduce organic to conventional yield gap. Proc. – Royal Soc., Biol. Sci. 282(1799). https://doi.org/10.1098/rspb.2014.1396 DOI: https://doi.org/10.1098/rspb.2014.1396
Praczyk T. (red.), 2017. Instrukcja uprawy soi. Wyd. IOR-PIB w Poznaniu, 4–6.
Saranraj P., Sivasakthivelan P., Al-Tawaha A.R.M., Bright R., Amanullah I., Al-Tawaha A.R., Thangadurai D., Sangeetha J., Rauf A., Khalid S., Al Sultan W., Safari Z.S., Qazizadah A.Z., Zahid N.A., Sirajuddin S.N., 2021. Macronutrient management for the cultivation of Soybean (Glycine max L.): A review. IOP Conf. Ser.:, Earth Environ. Sci. 788. https://doi.org/10.1088/1755-1315/788/1/012055 DOI: https://doi.org/10.1088/1755-1315/788/1/012055
Schrama M., de Haan J.J., Kroonen M., Verstegen H., Van der Putten W.H., 2018. Crop yield gap and stability in organic and conventional farming systems. Agr. Ecosyst. Environ. 256, 123–130. https://doi.org/10.1016/j.agee.2017.12.023 DOI: https://doi.org/10.1016/j.agee.2017.12.023
Seufert V., Ramankutty N., Foley J.A., 2012. Comparing the yields of organic and conventional agriculture. Nature 485, 229–232. https://doi.org/10.1038/nature11069 DOI: https://doi.org/10.1038/nature11069
Smith R.M., Kaur G., Orlowski J.M., Singh G., Chastain D., Irby T., Krutz L.J., Falconer L., Cook D.R., 2019. Narrow-row production system for soybeans in Mississippi Delta., Crop Forage Turfgrass Manag. 5(1), 1–6. https://doi.org/10.2134/cftm2019.02.0015 DOI: https://doi.org/10.2134/cftm2019.02.0015
Soares I.O., de Rezende P.M., Bruzi A.T., Zuffo A.M., Zambiazzi E.V., Fronza V., Teixeira C.M., 2015. Interaction between soybean cultivars and seed density. Am. J. Plant Sci. 6(9), 1425–1434. http://dx.doi.org/10.4236/ajps.2015.69142 DOI: https://doi.org/10.4236/ajps.2015.69142
Stagnari F., Maggio A., Galieni A. Pisante M., 2017. Multiple benefits of legumes for agriculture sustainability: an overview. Chem. Biol. Technol. Agric. 4(2). https://doi.org/10.1186/s40538-016-0085-1 DOI: https://doi.org/10.1186/s40538-016-0085-1
Staniak M., 2023. Postęp odmianowy w soi. https://www.agropolska.pl/uprawa/straczkowe/postep-odmianowy-w-soi,153.html [dostęp: 10.07.2023].
Ulafić A., Varga I., Stošić M., Iljkić D., Antunović M., 2020. Analysis of soybean growth in regard to different row-spacing. Bulg. J. Agric. Sci. 26(3), 533–539.
Wortman S.E., Francis C.A., Galusha T.D., Hoagland C., Wart J.V., Baenziger P.S., Hoegemeyer T., Johnson M., 2013. evaluating cultivars for organic farming: maize, soybean, and wheat genotype by system interactions in eastern Nebraska. Agroecol. Sustain. Food Syst. 37(8), 915–932. https://doi.org/10.1080/21683565.2013.764956 DOI: https://doi.org/10.1080/21683565.2013.764956
Vincent-Caboud L., Vereecke L., Silva E., Peigne J., 2019. Cover crop effectiveness varies in cover crop-based rotational tillage organic soybean systems depending on species and environment. Agronomy 9(6), 319. https://doi.org/10.3390/agronomy9060319 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy9060319
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin https://orcid.org/0000-0001-7252-4725
Zakład Produkcji Roślinnej, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Uniwersytet Rzeszowski, A. Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów, Polska https://orcid.org/0000-0002-9760-3603
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
