Badania nad plonem ziarna i zróżnicowaniem wybranych cech morfologicznych genotypów pszenicy twardej
NASER SABAGHNIA
Department of Agronomy and Plant Breeding, Agriculture College, University of Maragheh, IranAbstrakt
Pszenica twarda z uwagi na znaczenie gospodarcze została poddana intensywnym pracom hodowlanym i obecnie w wielu regionach świata zajmuje drugie miejsce po pszenicach chlebowych pod względem powierzchni uprawy. W eksperymencie polowym w układzie bloków losowanych w czterech powtórzeniach przetestowano 13 nowo wyhodowanych, ulepszonych genotypów pszenicy twardej i jedną odmianę uprawną Dehdasht. Zbadano następujące cechy: wysokość roślin, długość dokłosia, długość kłosa, wigor roślin, ogólną ocenę agronomiczną, liczbę dni do tworzenia kłosów, liczbę dni do osiągnięcia dojrzałości fizjologicznej, masę tysiąca ziaren i masę hektolitra oraz plon ziarna. W doświadczeniu zanotowano istotne różnice dla wszystkich badanych cech genotypów pszenic twardych wskazujące na znaczną ich zmienność. Wartości współczynnika zmienności były szczególnie duże w przypadku długości kłosa i wigoru wzrostu roślin. Liczba dni do kłoszenia wahała się od 106,5 (G1 i G3) do 111,8 (G10), podczas gdy genotyp G13 charakteryzował się największą (146,0), zaś G2 (142,5) i G11 (142.3) najmniejszą liczbą dni do osiągnięcia dojrzałości fizjologicznej. Masa hektolitra ziaren wynosiła od 378,5 do 397,0 w przypadku genotypu G10 i G8, a odmiana uprawna pszenicy twardej miała największą masę tysiąca ziaren (44,0 g). Jeśli chodzi o plon ziarna, genotyp G3 charakteryzował się największą wydajnością (6720 kg ha-1), G7 zaś plonował najniżej (5047 kg ha-1). Wysoko plonujące genotypy charakteryzowały się największym wigorem, największą długością kłosa i dokłosia, najwyższą ogólną oceną agronomiczną i największą masą tysiąca ziaren. Informacje na temat cech rolno- -morfologicznych badanych genotypów pszenicy twardej mogą być pomocne hodowcom roślin w konstruowaniu materiałów hodowlanych i wdrażaniu strategii ich wyboru.
Słowa kluczowe:
pszenica twarda, Triticum durum Desf.,, składniki plonuBibliografia
Boerner A., Schumann E., Fuerste A., Coester H., Leithold B., Roeder MS., Weber WE., 2002. Mapping of quantitative trait loci determining agronomic important characters in hexaploid wheat (Triticum aestivum L.). Theor. Appl. Genet. 105, 921–936.
Dencic S., Kastori R., Kobiljski B., Duggan B., 2000. Evaluation of grain yield and its components in wheat cultivars and landraces under near optimal and drought conditions. Euphytica 113, 43–52.
Dogan R., 2009. The correlation and path coefficient analysis for yield and some yield components of durumwheat (Triticum turgidum var. durum L.) in west Anatolia conditions. Pak. J. Bot. 41, 1081–1089.
Freed R.D., Eisensmith, S.P., Everson E.H., Weber M., Paul E., Isleib E. 1991. MSTAT-C: A Microcomputer Program for the Design, Management, and Analysis of Agronomic Research Experiments. Michigan State University, East Lansing, MI, USA.
Garcia del Moral L.F, Rharrabti Y., Elhani S., Martos V., Royo C., 2005. Yield formation in Mediterranean durum wheats under two contrasting water regimes based on path-coefficient analysis. Euphytica 146, 203–212.
Garcia del Moral L.F, Rharrabti Y., Villagas D., Royo C., 2003. Evaluation of grain yield and its components in durum wheat under Mediterranean conditions. Agron. J. 95, 266–274.
Hashjin M.R., Fotokian M., Agahee H., Sarbrzeh M., Mohammadi M., Talei D., 2014. Genetic diversity of durum wheat genotypes using morpho-protein analysis. Cereal Res. Comm. 42, 1–10.
Karimizadeh R., Mohammadi M., Armion M., Shefazadeh M.K., Chalajour H., 2012. Determining heritability, reliability and stability of grain yield and yield-related components in durum wheat (Triticum durum L.). Bulg. J. Agric. Sci. 18, 595–607
Korkut K.Z., Baser I., Bilgin O., 2001. Genotypic and phenotypic variability, heritability and phenotypic correlation for yield and yield components in bread wheat varieties. Acta Agron. Hung. 49, 237–242.
Kumar B.N.A., Hunshal C.S., 1998. Correlation and path coefficient analysis in durum wheats (Triticum durum Desf.) under different planting dates. Crop Res. Hisar 16, 358-361.
Kumar S., Dwivedi V.K., Tyagi N.K., Kumar S., 2003. Genetic variability in some metric traits and its contribution to yield in wheat (Triticum aestivum L.). Prog. Agric. 3, 152–153.
Mi G., Tang L., Zhang, F., Zhang J., 2000. Is nitrogen uptake after anthesis in wheat regulated by sink size? Field Crops Res. 68, 183–190.
Miralles D.J., Slafer G.A., 1999. Wheat development. In: E.H. Satorre, G.A. Slafer (eds.), Wheat. Ecology and physiology of yield determination, 13–43, Food Products Press, The Harworth Press, New York.
Mohammadi R., Amri A., 2011. Graphic analysis of trait relations and genotype evaluation in durum wheat. J. Crop Improv. 25, 680–696.
Motzo R., Fois S., Giunta F., 2004. Relationship between grain yield and quality of durum wheats from different eras of breeding. Euphytica 140, 147–154.
Pecetti L., Annicchiarico P., 1998. Agronomic value and plant type of Italian durum wheat cultivars from different eras of breeding. Euphytica 99, 9–15, 1998.
Tukey J., 1949. One degree of freedom for non-additivity. Biometrics 5, 232–242.
USDA, 2009. World Agricultural Production, Foreign Agricultural Service, Circular Series WAP 05-09, verified on July 2014, http://www.fas.Usda.gov/wap/circular/2009/0905/ productionfull05-09.
Verma S.R., Yunus M., Sethi S.K., 1998. Breeding for yield and quality in durum wheat. Euphytica 100, 15–18.
Department of Agronomy and Plant Breeding, Agriculture College, University of Maragheh, Iran
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
