Wpływ metody konserwacji owoców śliwy tarniny (Prunus spinosa L.) na zawartość wybranych substancji czynnych oraz aktywność przeciwutleniającą
KATARZYNA OLESIŃSKA
Department of Industrial and Medicinal Plants, Akademicka 15, 20-950 Lublin, PolandKAMIL WILCZYŃSKI
Department of Food Engineering and Machines, Doświadczalna 44, 20-280 Lublin, PolandKLAUDIA KAŁWA
Department of Analysis and Evaluation of Food Quality, Skromna 8, 20-704 Lublin, PolandAbstrakt
W pracy dokonano oceny wpływu mrożenia (M), liofilizowania (L) i suszenia konwekcyjnego (S) owoców tarniny na zawartość w nich wybranych substancji aktywnych oraz właściwości przeciwutleniające. Określono zmiany zawartości flawonoidów, antocyjanów, pektyn, kwasowości ogólnej oraz zdolność do redukcji rodnika DPPH. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że w owocach suszonych metodą liofilizacji odnotowano największą zawartość antocyjanów i flawonoidów, odpowiednio 0,07 oraz 0,17%. W owocach liofilizowanych oraz suszonych konwekcyjnie zarówno ilości pektyn były zbliżone – na poziomie 1,66 oraz 1,64%, jak i kwasowości – odpowiednio 0,076 oraz 0,071 g·100 g–1 naparu. Owoce mrożone nie różniły się istotnie statystycznie w odniesieniu do próby kontrolnej w przypadku zawartości antocyjanów, flawonoidów, pektyn i kwasowości. Największą zdolnością zmiatania wolnego rodnika DPPH charakteryzował się napar otrzymany ze świeżych owoców.
Słowa kluczowe:
Prunus spinosa L., tarnina, konserwacja, antocyjany, flawonoidy, DPPHBibliografia
Adamczak A., Forycka A., Buchwald W., 2015. Skład herbatek owocowych dostępnych na polskim rynku artykułów spożywczych. Post. Fitoter. (16) 4, 216–222.
Agoulon A., 2013. Wpływ parametrów mrożenia na charakterystykę żywności. Przem. Ferm. Owoc. Warzyw. 10, 4–5.
Banaś A., Korus A., 2016. Właściwości odżywcze i wykorzystanie w żywieniu owoców truskawki i wiśni. Med. Rodzin. 19 (3), 158–162.
Buliński M., 2011. Rośliny miododajne Kaszub. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. Gdańsk, 11–12.
Farmakopea Polska VI, 2002. Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa, 390–393.
Ibarz A., 1996. Rheological behaviour of sloe (Prunus spinosa) fruit juices. J. Food Eng. 27, 423–430. DOI: 10.1016/0260-8774(95)00024-0.
Gozdecka G., Kaniewska J., Domoradzki M., Jędryczka K., 2015. Ocena zawartości wybranych składników w przetworach z borówki czernicy. Żywn. Nauka. Technol. Jakość 1 (98), 170–180.
Kamińska I., Kołton A., 2007. Dynamika neutralizacji wolnego rodnika przez wybrane związki fenolowe i ekstrakty roślinne. Zesz. Nauk. AR Krak. 444, 305–312.
Karabela M., 2012. Śliwka w kompot i nie tylko... Panacea 4 (41), 23–25.
Kołodziej B. (red.), 2010. Uprawa ziół. Poradnik dla plantatorów. PWRiL, Warszawa.
Krzysztofik B., Dróżdż T., Sobol Z., Nawara P., Wrona P., 2015. Metody zabezpieczania i utrwalania surowców oraz produktów żywnościowych – studium przypadku. PWIR, Kraków.
Kwaśniewska-Karolak I., Krala L., 2016. Zmiany zawartości i aktywności związków biologicznie czynnych w czerwonej porzeczce podczas zamrażalniczego przechowywania. Chłodnictwo 51, 1–2, 39–43.
Leja M., Mareczek A., Nanaszko B., 2007. Antyoksydacyjne właściwości owoców wybranych gatunków dziko rosnących drzew i krzewów. Rocz. AR Pozn. 383 (41), 327–331.
Markowska J., Polak E., 2014. Chłodnicze przetwórstwo owoców i warzyw. Przem. Ferm. Owoc. Warzyw. 3, 6–8.
Misiak M., Irzyniec Z., 2009. Wpływ temperatury i czasu przechowywania na zawartość polifenoli i właściwości przeciwutleniające liofilizowanej aronii. Zesz. Nauk., Chem. Spoż. Biotechnol. 73, 73–81.
Nahorska A., Dzwoniarska M., Thiem B., 2014. Owoce pigwowca japońskiego (Chaenomeles japonica (Thunb.) Lindl. ex Spach) źródłem substancji biologicznie aktywnych. Post. Fitoter. 4, 239–246.
Nowacka M., Witrowa-Rajchetr D., Strachota W., Sobczak E., 2010. Wybrane właściwości pro-miennikowo-konwekcyjnych suszy marchwi i ziemniaka. Acta Agrophys. 16 (1), 127–136.
Nowak D., Nienautowska A., 2017. Wpływ warunków liofilizacji na właściwości suszonego prze-cieru z owoców dzikiej róży. Post. Tech. Przetw. Spoż. 1, 60–65.
Pelc M., Szalacha E., Przybył J., Angielczyk M., Kwiecińska D., Węglarz Z., 2010. Zróżnicowanie genetyczne i chemiczne dziko rosnących populacji śliwy tarniny (Prunus spinosa L.) wy-stępujących na terenie wschodniej Polski. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 555, 333–338.
Piasek A., 2010. Badanie zmian składu fitokompleksu i właściwości przeciwutleniających owoców aronii czarnoowocowej (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott i wiciokrzewu sinego (Lonicera caerulea L.) pod wpływem przetwarzania. Dissertation, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
Piątkowska E., Kopec A., Leszczyńska T., 2011. Antocyjany – charakterystyka, występowanie i oddziaływanie na organizm człowieka. Żywn. Nauka Technol. Jakość 4 (77), 24–35.
Pijanowski E., Mrożewski S., Horubała A., Jarczyk A., 1973. Technologia produktów owocowych i warzywnych. PWRiL, Warszawa.
Pobrzeżny J., Wszelaczyńska E., 2013. Wpływ metod konserwacji na wybrane cechy jakościowe owoców i warzyw znajdujących się w handlu detalicznym. Inż. Apar. Chem. 52, 2, 92–94.
PN-EN 12147:2000. Soki owocowe i warzywne – Oznaczanie kwasowości miareczkowej.
Sadowska A., Skarżyńska E., Rakowska R., Batogowska J., Waszkiewicz-Robak B., 2014. Substancje bioaktywne w surowcach pochodzenia roślinnego i roślinach zielarskich. Post. Tech. Przetw. Spoż. 2, 131–135.
Sanchez-Moreno C., Larrauri J., Saura-Calixto F., 1998. A procedure to measure the antiradical efficiency of polyphenols. J. Sci. Food Agric. 76, 270–276. DOI: 10.1002/(SICI)10970010 (199802)76:2<270::AID–JSFA945>3.0.CO;2–9.
Sielicka M., Samotyja U., 2013, Solvent influence on antioxidant activity assay of selected cold-pressed plant oils. PhD Interdis. J. 1, 67–74.
Senderski M.E., 2017. Prawie wszystko o ziołach. Poradnik. M.E. Senderski, Podkowa Leśna.
Strzelecka H., Kowalski J., 2000. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Synowiec-Wojtarowicz A., Czardybon K., Pawłowska-Góral K., 2014. Ocena wpływu obróbki termicznej na zawartość związków o właściwościach przeciwutleniających i parametry barwy wybranych soków owocowych. Prob. Hig. Epid. 95 (2), 449–451.
Ścibisz I., Kalisz S., Mitek M., 2010. Termiczna degradacja antocyjanów owoców borówki wyso-kiej. Żywn. Nauka. Technol. Jakość 5 (72), 56–66.
Walkowiak-Tomczak D., Biegańska-Marecik R., Reguła J., 2007. Aktywność przeciwutleniająca wybranych odmian śliwek (Prunus domestica) uprawianych w kraju. Żywn. Nauka. Technol. Jakość 6 (55), 109–115.
Wilczyński K., Panasiewicz M., Olesińska K., Kaława K., 2018. Wybrane zagadnienia dotyczące mrożenia owoców w aspekcie zmian jakościowych surowca. Inż. Przetw. Spoż. 1 (25), 26–31.
Wrolstad R.E., 1993. Colour and pigment analyses in fruit products. Station Bull. 624, 1–17.
Zalewska M., Otreszko-Arski A., Zalewski M., 2016. Wpływ suszenia konwekcyjnego i liofilizacji na barwę wybranych owoców. Apar. Badaw. Dydakt. 3, 141–145.
Department of Industrial and Medicinal Plants, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland
Department of Food Engineering and Machines, Doświadczalna 44, 20-280 Lublin, Poland
Department of Analysis and Evaluation of Food Quality, Skromna 8, 20-704 Lublin, Poland
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
