Analiza efektów odczulania koni metodą naturalną – projekt oceny

Abstrakt

W pracy przyjęto założenie, że istnieje możliwość wymiernej oceny indywidualnych wyników odczulania młodych koni, co może być przydatne w prognozowaniu ich predyspozycji użytkowych. Celem pracy było zaprojektowanie sposobu oceny efektów odczulania koni za pomocą konglomeratu wcześniej wybranych cech. Badaniami objęto 28 młodych ogierów i klaczy półkrwi, które poddano trzydniowemu odczulaniu metodą Silversand Horsemanship. W trakcie odczulania, składającego się z dziesięciu elementów, mierzono cząstkowe HR, czas ich trwania oraz wystawiano koniom oceny za zachowanie się. Na podstawie cech wybranych ze względu na największe SD i punktacji za ich wartość, określonej na podstawie przyporządkowania do pięciu przedziałów rangowych, opracowano wzór do oceny efektów odczulania ogierów i klaczy. Wyniki uzyskano dzięki wieloczynnikowej analizie wariancji i testowi t-Tukeya. Stwierdzono, że po ogierach można spodziewać się większej stabilności emocjonalnej w sytuacjach niestereotypowych. Dodatkowo efektywność odczulania powinna zwiększyć się po dostosowaniu jego przebiegu do płci koni. Wykorzystanie zaproponowanego w niniejszej pracy sposobu oceny efektów odczulania za pomocą wymiernych i niewymiernych cech o największej zmienności może być pomocne w selekcji koni, od których będzie się wymagało specjalnych cech psychicznych.