Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin
Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Agronomy Science Baner text

Tom 80 Nr 2 (2025)

Artykuły

Bogactwo gatunkowe i różnorodność flory w obrębie miedz wybranych gmin Wyżyny Lubelskiej

DOI: https://doi.org/10.24326/as.2025.5519
Przesłane: 24 marca 2025
Opublikowane: 08.09.2025

Abstrakt

Celem badań była ocena bogactwa gatunkowego i różnorodności flory miedz w wybranych gminach rolniczych Wyżyny Lubelskiej. Badania przeprowadzono w latach 2018–2020 w gminach: Bychawa, Jastków, Konopnica, Krasnystaw, Lubartów, Lublin, Rejowiec, Świdnik i Wólka. Materiał badawczy stanowiły zdjęcia fitosocjologiczne wykonane w obrębie 45 transektów wyznaczonych na miedzach przylegających do pól uprawnych o zróżnicowanym areale (3–5 ha, 5–10 ha i > 10 ha). Oceniono łączne i średnie bogactwo gatunkowe, wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera, a także przynależność roślin do rodzin botanicznych, form życiowych i ich trwałość biologiczną. Na obszarze badań odnotowano występowanie łącznie 225 gatunków flory naczyniowej. Średnie bogactwo gatunkowe flory miedz nie różniło się istotnie w zależności od lokalizacji miedzy oraz areału pola, do którego ona przylegała. Czynnikiem istotnie różnicującym różnorodność gatunkową flory miedz była lokalizacja (gmina) stanowiska badawczego. We florze miedz najliczniej występowały gatunki z rodziny: Asteraceae (22,2%), Fabaceae (12,4%) i Rosaceae (8,9%). Gatunki wieloletnie stanowiły 52,9% analizowanej flory, a gatunki jednoroczne – 24,9%. Większość gatunków występujących na miedzach to hemikryptofity (55,1%), ale znaczny udział w badanej florze miały również terofity (22,7%).

Bibliografia

  1. Albrecht H., Cambecèdes J., Lang M., Wagner M., 2016. Management options for the conservation of rare arable plants in Europe. Bot. Lett. 163(4), 389–415. https://doi.org/10.1080/23818107.2016.1237886
  2. Andrzejewski R., Weigle A. (red.), 2003. Różnorodność biologiczna Polski. Warszawa.
  3. Banaszak J., Izdebska B., 1994. Wpływ skażeń środowiskowych na pszczoły dziko żyjące, pszczołę miodną i produkty pszczele. Kosmos 43(2), 285–302.
  4. Braun-Blanquet J., 1964. Pflanzensoziologie [Fitosocjologia]. Springer, Berlin–Wien–New York, 631.
  5. Dajdok Z., Dostatny F., 2020. Dzikie gatunki pokrewne roślinom uprawnym występujące w Polsce. Lista, zasoby i zagrożenia. W: F. Denise, Z. Dajdok Z. (red.), Kontekst, Radzików–Poznań, 258–259.
  6. Dąbkowska T., Grabowska-Orządała M., Łabza T., 2017. The study of the transformation of segetal flora richness and diversity in selected habitats of southern Poland over a 20-year interval. Acta Agrobot. 70(2), 1712. https://doi.org/10.5586/aa.1712
  7. Dąbrowska A., Chernetskyy M., Sawicki R., Szymczak G., 2016. Rośliny o właściwościach kosmetycznych we florze Polski. W: A. Kiełtyka-Dadasiewicz (red.), Rośliny w nowoczesnej kosmetologii, 9–24. Akademia WSSP im. W. Pola w Lublinie, Lublin.
  8. Denisow B., 2011. Pollen production of selected ruderal plant species in the Lublin area. Rozprawy Naukowe UP w Lublinie 351, Lublin, 86–88.
  9. Feledyn-Szewczyk B., 2014. Bioróżnorodność roślin jako element zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Stud. Rap. IUNG-PIB Puł.. 40(14), 163–177.
  10. Gala-Czekaj D., Dąbkowska T., Łabza T., 2024. Changes in segetal flora in a selected habitat of southern Poland from 1993 to 2022. Part 1. Species richness and biodiversity. Agron. Sci. 79(4), 59–82. https://doi.org/10.24326/as.2024.5422
  11. Jachuła J., Denisow B., Wrzesień M., 2018. Validation of floral food resources for pollinators in agricultural landscape in SE Poland. J. Sci. Food Agric. 98(7), 2672–2680. https://doi.org/10.1002/jsfa.8761
  12. Jachuła J., Denisow B., Wrzesień M., Ziółkowska E., 2022. The need for weeds: Man-made, non-cropped habitats complement crops and natural habitats in providing honey bees and bumble bees with pollen resources. Sci. Total Environ. 840, 1–13. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2022.156551
  13. Kapeluszny J., Haliniarz M., 2010. Ekspansywne i zagrożone gatunki flory segetalnej w środkowo-wschodniej Polsce. Ann. UMCS, sec. E 65(1), 26–33.
  14. Kaszewski B.M., 2008. Warunki klimatyczne Lubelszczyzny. UMCS, Lublin.
  15. Kondracki J., 2009. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
  16. Mapa glebowo-rolnicza w skali 1 : 5000, 1992. On-line: https://mapy.geoportal.gov.pl/imap/Imgp_2.html?SRS=2180&resources=map:wms@https://maps.geoportal.gov.pl/wss/service/pub/guest/MapaGlebowoRolnicza/MapServer/WMSServe [dostęp 23.12.2024].
  17. Matuszkiewicz W., 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warsza-wa.
  18. Meyer S., Wesche K., Krause B., Leuschner C., 2013. Dramatic losses of specialist arable plants in central Germany since the 1950/60s – a cross-regional analysis. Divers. Distrib. 19, 1175–1187. https://doi.org/10.1111/ddi.12102
  19. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2020. Vascular plants of Poland: An annotated checklist. Instytut Botaniki PAN, Kraków.
  20. Richner N., Holderegger R., Linder H.P., Walter T., 2015. Reviewing change in the arable fora of Europe: a meta-analysis. Weed Res. 55(1), 1–13. https://doi.org/10.1111/wre.12123
  21. Shannon C.E., 1948. A mathematical theory of communication. Bell Syst. Tech. J. 27, 379–423. https://doi.org/10.1002/j.1538-7305.1948.tb01338.x
  22. Skrajna T., 2021. Zmiany we florze segetalnej Wysoczyzny Kałuszyńskiej w okresie 25 lat. Wyd. Nauk. UPH, Siedlce.
  23. Storkey J., Meyer S., Still K.S., Leuschner C., 2012. The impact of agricultural intensification and land-use change on the European arable flora. Proc. R. Soc. B. 279, 1421–1429. https://doi.org/10.1098/rspb.2011.1686
  24. Świtek S., Jankowiak Ł., Rosin Z.M., Sawińska Z., Steppa R., Takacs V., Zbyryt A., Tryjanowski, P. 2017. Jak zachować wysoki poziom bioróżnorodności na obszarach rolniczych w Polsce? Identyfikacja najważniejszych problemów badawczych. Wieś Rol. 4(177), 115–130. https://doi.org/10.7366/wir042017/07
  25. Tokarska-Guzik B., Dajdok Z., Zając M., Zając A., Urbisz A., Danielewicz W., Hołdyński C., 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
  26. Tryjanowski P., Dajdok Z., Kujawa K., Kałuski T., Mrówczyński M., 2011. Zagrożenia różnorodności biologicznej w krajobrazie rolniczym: czy badania wykonywane w Europie Zachodniej pozwalają na poprawną diagnozę w Polsce. Pol. J. Agron. 7, 113–119.
  27. Wąs A., 2015. Rola małych gospodarstw rolniczych w procesie przemian strukturalnych polskiego rolnictwa. Rocz. Ekon. KPSW Bydg. 8, 364–382.
  28. Wrzesień M., Denisow B., 2016. Distribution and abundance of bee forage flora across an agricultural landscape – railway mbankments vs. road verges. Acta Soc. Bot. Pol. 85(3), 217–225. https://dx.doi.org/10.5586/asbp.3509
  29. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U., 2002. Ekologicz-ne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Wartości wskaźników ekologicznych ro-ślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN, Kraków, 18.
  30. Zhang Y., Wang Z., Lu Y. 2022. Biodiversity, ecosystem functions and services: Interrelationship with environmental and human health. Front. Ecol. Evol. 10, 1086408. https://doi.org/10.3389/fevo.2022.1086408

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 3 4 5 6 7 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.