Rzadkie gatunki flory kalcyfilnej w zbiorowiskach segetalnych na terenie województwa lubelskiego
MAŁGORZATA HALINIARZ
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinJAN KAPELUSZNY
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
Celem badań była dokumentacja stanowisk rzadkich gatunków kalcyfilnej flory segetalnej na terenie woj. lubelskiego. W pracy przedstawiono wyniki badań terenowych prowadzonych w latach 2005–2010 na polach zlokalizowanych na glebach rędzinowych. Każdą agrocenozę, w której stwierdzono występowanie gatunku uznanego za rzadki i zagrożony wyginięciem, traktowano jako odrębne stanowisko. Z grupy rzadkich taksonów kalcyfilnych w zbiorowiskach segetalnych na terenie woj. lubelskiego stwierdzono występowanie: Adonis aestivalis, Anagallis foemina, Anchusa arvensis, Anthemis tinctoria, Bromus secalinus, Camelina microcarpa, Cerinthe minor, Chaenorrhinum minus, Conringia orientalis, Consolida regalis, Erysimum cheiranthoides, Euphorbia exigua, Fumaria vaillantii, Lathyrus tuberosus, Melampyrum arvense, Melandrium noctiflorum, Muscari comosum, Neslia paniculata, Odontites verna, Salvia verticillata, Sherardia arvensis, Silene dichotoma, Stachys annua, Thlaspi perfoliatum, Valerianella dentata, Valerianella rimosa, Veronica agrestis, Veronica polita. Gatunki te zarejestrowano w 54 miejscowościach.
Słowa kluczowe:
gatunki zagrożone, agrofitocenozy, chwasty wapniolubne, LubelszczyznaBibliografia
Anioł-Kwiatkowska J., Popiel A., 2011. Adonis aestivalis (Ranunculaceae) – gatunek zanikający na Dolnym Śląsku. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 29–31.
Anioł-Kwiatkowska J., Szczęśniak E. (red.), 2011. Zagrożone gatunki Dolnego Śląska. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 227 ss.
Chmielewski P., 2007. Nowe stanowiska szafirka miękkolistnego Muscari comosum (L.) Mill. w województwie lubelskim. Chroń. Przyr. Ojcz. 63(1), 6–15.
Cwener A., Tracz J., 2011. Rzadkie gatunki segetalne we florze Działów Grabowieckich (Wyżyna Lubelska). Ekol. Tech. 19(3A), 205–208.
Demianowiczowa Z., 1952. Zbiorowiska chwastów zbożowych Lubelszczyzny i ich ekologia. Annales UMCS, Sect. E, Agricultura 7(3), 21–46.
Dajdok Z., Śliwiński M., 2011. Stachys annua (Lamiaceae) – gatunek niepotwierdzony na Dolnym Śląsku. Acta Bot. Sil., Suppl. 1, 204–206.
Fijałkowski D., 1978. Synantropy roślinne Lubelszczyzny. PWN, Warszawa–Łódź, 260 ss.
Fijałkowski D., 1994. Flora roślin naczyniowych Lubelszczyzny, t. 1, Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny. Lub. Tow. Nauk., Lublin, 389 ss.
Fijałkowski D., 2003. Ochrona przyrody i środowiska na Lubelszczyźnie. Lub. Tow. Nauk., Lublin, 408 ss.
Fijałkowski D., Nycz B., 1998. Zagrożone gatunki roślin segetalnych na Lubelszczyźnie. Acta Univ. Lodz., Folia Botanica 13, 199–208.
Hadryś M., Pietrzykowska K., Sadowska-Deś A., 2011. Neslia paniculata subsp. paniculata (Brassicaceae) na Dolnym Śląsku – rozmieszczenie i stopień zagrożenia. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 174–176.
Jackowiak B., Celka Z., Chmiel J., Latowski K., Żukowski W., 2007. Red list of vascular flora of Wielkopolska (Poland). Biodiv. Res. Conserv. 5–8, 95–127.
Jasiewicz A., 1981. Wykaz gatunków rzadkich i zagrożonych flory polskiej. Fragm. Flor. Geobot. 27(3), 401–414.
Kapeluszny J., 1998. Scandix pecten-veneris L. w zbiorowisku chwastów segetalnych okolic Tarnawatki na Lubelszczyźnie oraz próba jej restytucji z zachowanych diaspor. Acta Univ. Lodz., Folia Botanica 13, 217–224.
Kapeluszny J., 2005. Zmiany bioróżnorodności flory zachwaszczającej uprawy rolnicze na Lubelszczyźnie. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 45(2), 760–763.
Kapeluszny J., Haliniarz M., 2010. Ekspansywne i zagrożone gatunki flory segetalnej w środkowo-wschodniej Polsce. Annales UMCS, Sect. E, Agricultura 65(1), 26–33.
Kącki Z., Anioł-Kwiatkowska J., Dajdok Z. 1999. Kicxietum spuriae – nowy dla Polski zespół chwastów segetalnych. Fragm. Flor. Geobot. Ser. Polonica 6, 277–279.
Kącki Z., Szczęśniak E., Czarniecka M., 2011. Bromus secalinus (Poaceae) na Dolnym Śląsku – występowanie i zagrożenia. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 66–68.
Kornaś J., 1990. Jak i dlaczego giną nasze zespoły roślinne. Wiad. Bot. 34(2), 7–16.
Korniak T., 1998. Ginące i zagrożone gatunki flory segetalnej w północno-wschodniej Polsce. Acta Univ. Lodz., Folia Botanica 13, 43–50.
Korniak T., Dynowski P., 2010. Występowanie Bromus secalinus w północno-wschodniej Polsce. IX Ogólnopolskie Spotkanie Naukowe – Biologia Traw. Mat. konf. Kraków, 28.
Kucharczyk M., 2004. Lista ginących i zagrożonych gatunków flory roślin naczyniowych województwa lubelskiego. Wydz. Ochr. Środ. i Rol. UW, Lublin (msc).
Kulpa W., 1964. Notatki florystyczne z Lubelszczyzny – Notizen zur flora der Wojewodschaft Lublin (Ost-Polen). Fragm. Flor. Geobot. Ann. 10(1), 27–42.
Kuźniewski E., 1998. Rzadkie i wymierające gatunki segetalne w południowo-zachodniej Polsce. Acta Univ. Lodz., Folia Botanica 13, 177–182.
Markowski R., Buliński M., 2004. Ginące i zagrożone rośliny naczyniowe Pomorza Gdańskiego. Acta Bot. Cassub., Monographiae 1, ss. 75.
Matuszkiewicz W., 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa, 537 ss.
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. W: Szafer Institute of Botany, Polish Akademy of Science. Kraków, 442 ss.
Nowak S., 2008. Caucalido-Scandicetum (Libb.1930) R. Tx. 1937 within the area of limestone outcrops in Opole Silesia (SW Poland). Opole Sci. Soc. Nat. J. 41, 19–29.
Nowak A., Nowak S., Spałek K., 2008. Red list of vascular plant of Opole Province. Opole. Sci. Soc. Nat. J. 36, 5–20. Pender K., 2011. Valerianella rimosa (Valerianaceae) na Dolnym Śląsku – gatunek bardzo rzadki albo nierozpoznawalny. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 216–218.
Pender K., Szczęśniak E., 2011a. Consolida regalis (Ranunculaceae) na Dolnym Śląsku – gatunek na progu zagrożenia. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 108–110.
Pender K., Szczęśniak E., 2011b. Euphorbia exigua (Euphorbiaceae) na Dolnym Śląsku – stan aktualny i stopień zagrożenia. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 120–122.
Rzymowska Z., Skrajna T., 2011. Segetal flora in the Łuków plain. Acta Agrobot. 64(2), 93–108.
Rzymowska Z., Skrzyczyńska J., Affek-Starczewska A., 2010. Występowanie i niektóre cechy morfologiczne Bromus secalinus w agrocenozach Podlaskiego Przełomu Bugu. Fragm. Agron. 27(2), 102–110.
Sałata B., 1964. Rzadsze rośliny okolic Annopola nad Wisłą (woj. lubelskie). Fragm. Flor. Geobot. 10(4), 425–430.
Stefańska-Krzaczek E., 2011. Conringia orientalis (Brassicaceae) – archeofit wymarły na Dolnym Śląsku. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 105–107.
Suchan T., Malicki M., 2011. Fumaria vaillantii (Fumariaceae) na Dolnym Śląsku – gatunek zagrożony albo nierozpoznawany. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 126–128.
Szczęśniak E., 2011. Sherardia arvensis (Rubiaceae) na Dolnym Śląsku – chwast pospolity w górach i zanikający na niżu. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 195–197.
Szczęśniak E., Dajdok Z., Kącki Z., 2011. Metodyka oceny zagrożenia i kategoryzacja zagrożenia archeofitów na przykładzie Dolnego Śląska. Acta Bot. Siles., Suppl. 1, 9–28.
Warcholińska A.U., 1986/1987: Lista zagrożonych gatunków roślin segetalnych środkowej Polski. Fragm. Flor. Geobot. 31–32 (1–2), 225–231.
Warcholińska A.U., 1993. Chwasty polne Wzniesień Łódzkich. Atlas rozmieszczenia. Wyd. UŁ, Łódź, 413 ss.
Warcholińska A.U., 1994. List of threatened segetal plant species in Poland. Proceedings of International Conference, Sátoraljaújhely, 206–219.
Warcholińska A.U., 1997. Flora i roślinność segetalna Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. 1. Flora segetalna. Acta Agrobot. 50 (1–2), 125–139.
Warcholińska A.U., 1998. Właściwości zagrożonych segetalnych roślin naczyniowych Polski. Acta Univ. Lodz., Folia Botanica 13, 7–14.
Warcholińska A.U., 2002. Właściwości zagrożonych gatunków flory segetalnej środkowej Polski i możliwości ich ochrony. Acta Univ. Lodz., Folia Biologica et Oecologica 1, 71–95.
Warcholińska A.U., 2006. Threatened segetal flora species of the Łódź Height. Biodiv. Res. Conserv. 13, 391–394.
Warcholińska A.U., Gmerek A., 2002. Zagrożone gatunki roślin naczyniowych Kutna. Acta Univ. Lodz., Folia Biologica et Oecologica 1, 65–70.
Zając M., Zając A., Tokarska-Guzik B., 2009. Extinct end endangered archeophytes and the dynamics of their diversity in Poland. Biodiv. Res. Conserv. 13, 17–24.
Zarzycki K., Szeląg Z., 2006. Czerwona lista roślin naczyniowych w Polsce. W: Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Szeląg (red.), Czerwona lista grzybów i roślin w Polski. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, 9–20.
Zarzycki K., Wojewoda W., 1986. Lista roślin wymierających i zagrożonych w Polsce. PWN, Warszawa, 128 ss.
Zarzycki K., Wojewoda W., Heinrich Z., 1992. Lista roślin zagrożonych w Polsce (wyd. 2). Instytut Botaniki PAN, Kraków, 98 ss.
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
