Ecochemical condition of soils located in river valleys  of urban areas

ELŻBIETA JOLANATA BIELIŃSKA; BARBARA FUTA; DANUTA SUGIER; JACEK ANTONKIEWICZ; ELŻBIETA ZAWIERUCHA

doi:10.24326/asx.2018.4.3

Tom 73 Nr 4 (2018)

Artykuły

Ekochemiczny stan gleb położonych w dolinach rzecznych na terenach miejskich

ELŻBIETA JOLANATA BIELIŃSKA⁺⁻
BARBARA FUTA⁺⁻
DANUTA SUGIER⁺⁻
JACEK ANTONKIEWICZ⁺⁻
ELŻBIETA ZAWIERUCHA⁺⁻

PDF (English)

DOI: https://doi.org/10.24326/asx.2018.4.3
Przesłane: 9 stycznia 2019
Opublikowane: 19-12-2018

Abstrakt

W pracy podjęto próbę oceny ekochemicznego stanu gleb w obrębie dolin rzecznych na obszarach wybranych miast z terenu Lubelszczyzny. Oceny tej dokonano na podstawie określenia aktywności enzymatycznej i zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (PAHs) w glebach położonych bezpośrednio w dolinach rzek i poza ich zasięgiem. Badania zlokalizowano w dolinach najważniejszych dla Lubelszczyzny rzek – Wisły, Wieprza i Bystrzycy – odpowiednio w granicach administracyjnych miast: Kazimierza Dolnego, Krasnegostawu i Lublina. Powierzchnie badawcze wytypowano na terenach wokół uczęszczanych dróg i mostów, o potencjalnym wysokim poziomie presji antropogenicznej. Przeprowadzone badania wykazały, że aktywność enzymatyczna gleb położonych w dolinach rzek była około 1.5-krotnie większa niż w glebach poza ich zasięgiem. Oznaczona zawartość PAHs w glebach z obszarów dolin rzecznych była wyraźnie mniejsza niż w glebach położonych poza ich zasięgiem. Świadczy to o tym, że uwarunkowania siedliskowe dolin rzecznych wpływają korzystnie na detoksykację środowiska glebowego.

Bibliografia

Baran S., Oleszczuk P., 2001. PAH content in Lublin soils due to the urban roadway system. Acta Agrophys. 56, 21–29.
Baran S., Bielińska E.J., Oleszczuk P., 2004. Enzymatic activity in an airfield soil polluted with polycyclic aromatic hydrocarbons. Geoderma 118, 221–232.
Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A., 2009. Impact of Uncontrolled Waste Dumping on Soil Chem-ical and Biochemical Properties. Archiv. Environ. Prot. 35(3), 101–107.
Bielińska E.J., Futa B., Mocek-Płóciniak A., 2014. Enzymy glebowe jako bioindykatory jakości i zdrowotności gleby. Monografia Naukowa. [Soil enzymes as bioindicators of soil quality and health. Scientific Monograph], Libropolis, Lublin 2014.
Bielińska E.J., Kołodziej B., Sugier D., 2012. Relationship between organic carbon content and the activity of selected enzymes in urban soils. J. Geochem. Explor. 129, 52–56.
Bielińska E.J., Futa B., Ukalska-Jaruga A., Weber J., Chmielewski Sz., Wesołowska S., Mocek-
-Płóciniak A., Patkowski K., Mielnik L., 2018. Mutual relations between PAHs derived from atmospheric deposition, enzymatic activity, and humic substances in soils of differently ur-banized areas. J. Soils Sedim. 18, 2682–2691.
Caravaca F., Rodán A., 2003. Assessing changes in physical and biological properties in a soil contaminated by oil sludge under semiarid Mediterranean conditions. Geoderma 117, 53–61.
Carbrera M.L., Kissel D.L., Bock B.R., 1994. Urea hydrolysis in soil. Effect of urea concentration and soil pH. Soil Biol. Biochem. 23, 1121–1124.
Futa B., Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A., 2016. The use of enzymatic tests to assess the quality of arable soils along main thoroughfares in Lublin. J. Res. Appl. Agric. Eng. 61(3), 94–97.
Janucha-Szostka A., 2011. Usługi ekosystemów wodnych w miastach [Services of water ecosystems in cities]. Politechnika Poznańska, Poznań 2011.
Kluska M., Kroszczyński W., 2000. Zawartość niektórych policyklicznych węglowodorów aromatycznych w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu [Content of some polycyclic aromatic hydrocarbons near roads with high traffic]. Chem. Inż. Ekol. 7, 263–273.
Kohler J., Caravaca F., Roldán A., 2009. Effect of drought on the stability of rhizosphere soil aggregates of Lactuca sativa grown in a degraded soil inoculated with PGPR and AM fungi. Appl. Soil Ecol. 42, 160–165.
Maliszewska-Kordybach B., 1996. Polycyclic aromatic hydrocarbons in agricultural soils in Poland – preliminary proposals for the criteria for the evaluation of the level of soils pollution. Appl. Geochem. 11, 121–127.
Maliszewska-Kordybach B., Smreczak B., 1997. The content of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) in agricultural soils in Lublin district. Rocz. Gleb. 1–2, 95–110.
Oleszczuk P., 2007. Biodostępność i bioakumulacja hydrofobowych zanieczyszczeń organicznych [Bioavailability and bioaccumulation of hydrophobic organic pollutants]. Biotechnologia 1(76), 9–39.
Oleszczuk P., Baran S., 2005. Polycyclic aromatic hydrocarbons content in shoots and leaves of willow (Salix vinimalis) cultivated on the sewage sludge-amended soil. Water Air Soil Poll. 168, 91–111.
Polish Soil Classification., 2011. Soil Sci. Ann., 62, 3, 1–193.
Russel S., Wyczółkowski A.I., Bieganowski A. (ed.), 2006. Selected methodological aspects of soil enzyme activity tests. Institute of Agrophysics PAS, Lublin 2006.
Semple K.T., Morriss W.J., Paton G.I., 2003. Bioavailability of hydrophobic organic contaminants in soils: fundamental concepts and techniques for analysis. Eur. J. Soil Sci. 54, 809–818.
Soil Survey Staff, 2014. Keys to Soil Taxonomy, 12th ed. USDA-Natural Resources Conservation Service, Washington, pp. 360.
Stuczyński T., Fogel P., Jadczyszyn J., 2008. Uwagi do zagadnienia ochrony gleb na obszarach zurbanizowanych [Notes on the issue of soil protection in urban areas]. IUNG – PIB, Bydgoszcz 2008.
Szczepańska M., 2009. Ekologiczne i krajobrazowe znaczenie dolin rzecznych w organizacji rekreacyjnej funkcji miasta Poznania [Ecological and landscape significance of river valleys in the recreational organization of the city of Poznań]. Arch. Kraj. 3, 53–60.
Tabatabai M.A., Bremner J.M., 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1, 301–307.
Thalmann A., 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenase Aktivität in Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21, 249–258 (In German).
Trzaskowicka E., Sobczak K., Adamiec P., 2009. Skarb przeszłości, problem teraźniejszości, zagadka na przyszłość – czyli o dolinach rzecznych Lublina [The treasure of the past, the problem of the present, the puzzle for the future – about the river valleys of Lublin]. Arch. Kraj., Sud. Prezent. 3(24), 4–11.
Wyszkowska J., Kucharski M., Kucharski J., 2006. Application of the activity of soil enzymes in the evaluation of soil contamination with diesel oil. Pol. J. Environ. St. 15(2a), 212–221.
Zantua M.I., Bremner J.M., 1975. Comparison of methods of assaying urease activity in soils. Soil Biol. Biochem. 7, 291–295.
Zimny H., 2005. Ekologia miasta [Ecology of the city]. Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Gregorczyk, Warszawa 2005.

Downloads

Download data is not yet available.

Słowa kluczowe

antropopresja
doliny rzeczne
gleby
aktywność enzymatyczna
detoksykacja
WWA

Prawa autorskie

Inne teksty tego samego autora

KATARZYNA OLESIŃSKA, DANUTA SUGIER, ŁUKASZ SĘCZYK, Wpływ wybranych metod utrwalania oraz czasu przechowywania na zawartość przeciwutleniaczy w owocach tarniny (Prunus spinosa L.) , Agronomy Science: Tom 74 Nr 1 (2019)
DANUTA SUGIER, Plon i skład chemiczny surowca arniki górskiej (Arnica montana L.) w zależności od sposobu zakładania plantacji i terminu zbioru koszyczków kwiatowych , Agronomy Science: Tom 68 Nr 3 (2013)
CZESŁAW SZEWCZUK, DANUTA SUGIER, STANISŁAW BARAN, ELŻBIETA JOLANTA BIELIŃSKA, MAŁGORZATA GRUSZCZYK, MAŁGORZATA GRUSZCZYK, Wpływ preparatów użyźniających i zróżnicowanych dawek nawozów na wybrane właściwości chemiczne gleb oraz plon i cechy jakościowe bulw ziemniaka , Agronomy Science: Tom 71 Nr 2 (2016)
JACEK ANTONKIEWICZ, CZESŁAWA JASIEWICZ, WOJCIECH KĘPKA, AGNIESZKA KOWALEWSKA, ROBERT PEŁKA, TOMÁŠ LOŠÁK, JAROSLAV HLUSEK, Wpływ popiołu paleniskowego i zanieczyszczenia gleby kadmem na skład chemiczny kukurydzy , Agronomy Science: Tom 71 Nr 2 (2016)
DANUTA SUGIER, Wpływ nawożenia dolistnego na jakość prętów wierzby , Agronomy Science: Tom 64 Nr 3 (2009)
CZESŁAW SZEWCZUK, DANUTA SUGIER, Ogólna charakterystyka i podział nawozów dolistnych oferowanych na polskim rynku , Agronomy Science: Tom 64 Nr 1 (2009)
JACEK ANTONKIEWICZ, JAN ŁABĘTOWICZ, Innowacje chemiczne w odżywianiu roślin od starożytnej Grecji i Rzymu po czasy najnowsze. Praca przeglądowa , Agronomy Science: Tom 72 Nr 1 (2017)
CZESŁAW SZEWCZUK, DANUTA SUGIER, Ocena jakościowa szyszek trzech odmian chmielu w zależności od ich rozmieszczenia na roślinie , Agronomy Science: Tom 66 Nr 1 (2011)
JACEK ANTONKIEWICZ, BARBARA WIŚNIOWSKA-KIELIAN, Wpływ odpadów paleniskowych i komunalnych osadów ściekowych na pobieranie Ca, Mg, K, Na i P przez mieszankę traw , Agronomy Science: Tom 69 Nr 2 (2014)
DANUTA SUGIER, URSZULA GAWLIK-DZIKI, Wpływ nawożenia dolistnego na plonowanie i jakość surowca Arnica montana L. i Arnica chamissonis var. foliosa , Agronomy Science: Tom 64 Nr 3 (2009)

1 2 > >>

Podobne artykuły

Barbara Mosek, Stanisław Miazga, Zróżnicowanie fitosocjologiczne zbiorowisk roślinnych w zmeliorowanych dolinach rzecznych Lubelszczyzny , Agronomy Science: Tom 61 (2006)
Maria Ługowska, Teresa Skrajna, Oksana Tsos, Udział roślin zielarskich w zbiorowiskach segetalnych w dolinach rzecznych , Agronomy Science: Tom 77 Nr 4 (2022)
JÓZEF BOROWIEC, DANUTA URBAN, ANNA IWONA MIKOSZ, Zmienność geochemiczna siedlisk łąkowych doliny Bugu w rejonie Dubienki , Agronomy Science: Tom 62 Nr 2 (2007)
Mirosław Orzechowski, Sławomir Smólczyński, Paweł Sowiński, Zasobność mad żuławskich w makroelementy ogólne i przyswajalne , Agronomy Science: Tom 59 Nr 3 (2004)
Barbara Skwaryło-Bednarz, Agnieszka Jamiołkowska, Ismet Yildirim , Anna Krzepiłko, Marek Kopacki, Elżbieta Patkowska, Ocena aktywności katalazy i właściwości antyoksydacyjnych gleb położonych na terenie otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego w zależności od ich użytkowania , Agronomy Science: Tom 78 Nr 2 (2023)
Jan Zuba, Maria Zuba, Ocena działalności stowarzyszeń agroturystycznych zlokalizowanych na wschód i zachód od Wisły , Agronomy Science: Tom 63 Nr 3 (2008)
Elżbieta Jolanta Bielińska, Janusz Wiśniewski, Zastosowanie testów enzymatycznych do oceny czynników hamujących procesy degradacji gleby w uprawie tytoniu , Agronomy Science: Tom 59 Nr 1 (2004)
Ewa Spychaj-Fabisiak, Sławomir Smoliński, Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i symulowanego kwaśnego opadu na aktywność enzymatyczną badanych gleb , Agronomy Science: Tom 59 Nr 3 (2004)
Elżbieta Wielgosz, Adam Szember, Analiza struktur organizacji i działalności niektórych stowarzyszeń agroturystycznych w Polsce , Agronomy Science: Tom 61 (2006)
SEBASTIAN BALANT, SEBASTIAN GÓRSKI, AGNIESZKA NAJDA, MAGDALENA WALASEK, Ekstrakty roślinne zawierające związki fenolowe i ich aktywność antyoksydacyjna , Agronomy Science: Tom 73 Nr 4 (2018)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

[1] Baran S., Oleszczuk P., 2001. PAH content in Lublin soils due to the urban roadway system. Acta Agrophys. 56, 21–29.

[2] Baran S., Bielińska E.J., Oleszczuk P., 2004. Enzymatic activity in an airfield soil polluted with polycyclic aromatic hydrocarbons. Geoderma 118, 221–232.

[3] Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A., 2009. Impact of Uncontrolled Waste Dumping on Soil Chem-ical and Biochemical Properties. Archiv. Environ. Prot. 35(3), 101–107.

[4] Bielińska E.J., Futa B., Mocek-Płóciniak A., 2014. Enzymy glebowe jako bioindykatory jakości i zdrowotności gleby. Monografia Naukowa. [Soil enzymes as bioindicators of soil quality and health. Scientific Monograph], Libropolis, Lublin 2014.

[5] Bielińska E.J., Kołodziej B., Sugier D., 2012. Relationship between organic carbon content and the activity of selected enzymes in urban soils. J. Geochem. Explor. 129, 52–56.

[6] Bielińska E.J., Futa B., Ukalska-Jaruga A., Weber J., Chmielewski Sz., Wesołowska S., Mocek-

[7] -Płóciniak A., Patkowski K., Mielnik L., 2018. Mutual relations between PAHs derived from atmospheric deposition, enzymatic activity, and humic substances in soils of differently ur-banized areas. J. Soils Sedim. 18, 2682–2691.

[8] Caravaca F., Rodán A., 2003. Assessing changes in physical and biological properties in a soil contaminated by oil sludge under semiarid Mediterranean conditions. Geoderma 117, 53–61.

[9] Carbrera M.L., Kissel D.L., Bock B.R., 1994. Urea hydrolysis in soil. Effect of urea concentration and soil pH. Soil Biol. Biochem. 23, 1121–1124.

[10] Futa B., Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A., 2016. The use of enzymatic tests to assess the quality of arable soils along main thoroughfares in Lublin. J. Res. Appl. Agric. Eng. 61(3), 94–97.

[11] Janucha-Szostka A., 2011. Usługi ekosystemów wodnych w miastach [Services of water ecosystems in cities]. Politechnika Poznańska, Poznań 2011.

[12] Kluska M., Kroszczyński W., 2000. Zawartość niektórych policyklicznych węglowodorów aromatycznych w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu [Content of some polycyclic aromatic hydrocarbons near roads with high traffic]. Chem. Inż. Ekol. 7, 263–273.

[13] Kohler J., Caravaca F., Roldán A., 2009. Effect of drought on the stability of rhizosphere soil aggregates of Lactuca sativa grown in a degraded soil inoculated with PGPR and AM fungi. Appl. Soil Ecol. 42, 160–165.

[14] Maliszewska-Kordybach B., 1996. Polycyclic aromatic hydrocarbons in agricultural soils in Poland – preliminary proposals for the criteria for the evaluation of the level of soils pollution. Appl. Geochem. 11, 121–127.

[15] Maliszewska-Kordybach B., Smreczak B., 1997. The content of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) in agricultural soils in Lublin district. Rocz. Gleb. 1–2, 95–110.

[16] Oleszczuk P., 2007. Biodostępność i bioakumulacja hydrofobowych zanieczyszczeń organicznych [Bioavailability and bioaccumulation of hydrophobic organic pollutants]. Biotechnologia 1(76), 9–39.

[17] Oleszczuk P., Baran S., 2005. Polycyclic aromatic hydrocarbons content in shoots and leaves of willow (Salix vinimalis) cultivated on the sewage sludge-amended soil. Water Air Soil Poll. 168, 91–111.

[18] Polish Soil Classification., 2011. Soil Sci. Ann., 62, 3, 1–193.

[19] Russel S., Wyczółkowski A.I., Bieganowski A. (ed.), 2006. Selected methodological aspects of soil enzyme activity tests. Institute of Agrophysics PAS, Lublin 2006.

[20] Semple K.T., Morriss W.J., Paton G.I., 2003. Bioavailability of hydrophobic organic contaminants in soils: fundamental concepts and techniques for analysis. Eur. J. Soil Sci. 54, 809–818.

[21] Soil Survey Staff, 2014. Keys to Soil Taxonomy, 12th ed. USDA-Natural Resources Conservation Service, Washington, pp. 360.

[22] Stuczyński T., Fogel P., Jadczyszyn J., 2008. Uwagi do zagadnienia ochrony gleb na obszarach zurbanizowanych [Notes on the issue of soil protection in urban areas]. IUNG – PIB, Bydgoszcz 2008.

[23] Szczepańska M., 2009. Ekologiczne i krajobrazowe znaczenie dolin rzecznych w organizacji rekreacyjnej funkcji miasta Poznania [Ecological and landscape significance of river valleys in the recreational organization of the city of Poznań]. Arch. Kraj. 3, 53–60.

[24] Tabatabai M.A., Bremner J.M., 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1, 301–307.

[25] Thalmann A., 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenase Aktivität in Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21, 249–258 (In German).

[26] Trzaskowicka E., Sobczak K., Adamiec P., 2009. Skarb przeszłości, problem teraźniejszości, zagadka na przyszłość – czyli o dolinach rzecznych Lublina [The treasure of the past, the problem of the present, the puzzle for the future – about the river valleys of Lublin]. Arch. Kraj., Sud. Prezent. 3(24), 4–11.

[27] Wyszkowska J., Kucharski M., Kucharski J., 2006. Application of the activity of soil enzymes in the evaluation of soil contamination with diesel oil. Pol. J. Environ. St. 15(2a), 212–221.

[28] Zantua M.I., Bremner J.M., 1975. Comparison of methods of assaying urease activity in soils. Soil Biol. Biochem. 7, 291–295.

[29] Zimny H., 2005. Ekologia miasta [Ecology of the city]. Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Gregorczyk, Warszawa 2005.