Ocena wskaźników rozrodu kóz rasy białej i barwnej uszlachetnionej w wybranych stadach będących pod kontrolą użytkowości
Henryka Bernacka
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczEwa Siminska
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczKatarzyna Tyrzyk
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczAbstract
Celem pracy była ocena wskaźników rozrodu kóz mlecznych dwóch ras – białej i barwnej uszlachetnionej – pochodzących ze stad zarodowych na terenie województwa kujawsko-
-pomorskiego, z uwzględnieniem ich wieku. Badania wykazały, że w okresie 7 lat (1998–2004) kozy białe uszlachetnione uzyskały następujące wartości wskaźników: płodność ok. 96% (87,7–99,2%), plenność 171,9% (146,8–221,0%), odchów koźląt 93,8% (87–97%), a użytkowość rozpłodowa 154,6% (137,6–187,7%). U kóz rasy barwnej uszlachetnionej płodność kształtowała się na poziomie 94,4% (86,0–100%), plenność 163,4% (150,4–188,4%), użytkowość rozpłodowa 147,3% (136,7–167,7%), a koźlęta odchowywano w 95%. U obu ras zaobserwowano, że wraz z wiekiem następował wzrost plenności do III, IV wykotu. W badanej populacji koźląt rasy białej uszlachetnionej stwierdzono większy procent
urodzonych kózek w miocie niż koziołków, stanowiły one w zależności od roku od 54,3% do 63,8%. Natomiast wśród koźląt rasy barwnej uszlachetnionej przeważały koziołki, a kózki stanowiły od 39,3% do 48,5% urodzonego potomstwa. Analizując wielkość miotów, zaobserwowano, że u kóz białych na 643 wykoty 408 (63,5%) to mioty bliźniacze, 208 (32,4%) – mioty pojedyncze i 27 (4,2%) – trojacze. U kóz barwnych mioty bliźniacze stanowiły 52,2% (289 szt.), jedynaki – 42,4% (235 szt.), a trojaczki – 5,4% (30 szt.) wszystkich wykotów (554 szt.).
Keywords:
kozy, koźlęta, płodność, plenność, odchów, typ miotuReferences
Góralczyk M., Niżnikowski R. 1997. Wstępna ocena wybranych cech rozrodu kóz utrzymywanych w rejonie działania Regionalnego Związku Hodowców i Producentów Owiec i Kóz w Łodzi.
Zesz. Nauk. SGGW Warszawa, 1, 134–140.
Hodowla owiec i kóz w Polsce w 2004 roku, 2005. PZO, Warszawa.
Lipecka Cz., Szymanowska A. 1997. Ocena wskaźników rozrodu kóz białych uszlachetnionych i rasy saaneńskiej. Zesz. Nauk. SGGW Warszawa, 1, 199.
Niżnikowski R., Strzelec E., Niemiec T. 2003. Ocena wpływu genotypu, typu urodzenia i płci na wybrane cechy rozrodu oraz masę ciała przy urodzeniu kóz pochodzących z krzyżowania wypierającego rasy białej uszlachetnionej z rasą burską. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 70, 65–71.
Szymanowska A., Lipecka Cz., Niezbecki R. 2002. Wzrost i śmiertelność koźląt rasy białej uszlachetnionej pochodzących z miotów o jednakowej i różnej płci. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 63,
217–222.
Szymanowska A., Lipecka Cz., Tietze M. 2000. Ocena produkcyjności kóz rasy saaneńskiej i białej uszlachetnionej w warunkach wschodniej Polski. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu,
Konf. XXX, 399, 335–340.
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
License
From 2022 articles are made available under Creative Commons Attribution 4.0 International licence (CC BY 4.0). Articles published before 2022 are available under Creative Commons Attribution – Non-commercial use – No derivative works 4.0 International licence (CC BY-NC-ND 4.0).
Submission of the paper implies that it has not been published previously, that it is not under consideration for publication elsewhere.
