Wpływ warunków pogodowych i czynników agrotechnicznych na wartość siewną nasion koniczyny białej (Trifolium repens L.)

MAREK ĆWINTAL; MIECZYSŁAW WILCZEK

doi:10.24326/as.2014.4.7

Tom 69 Nr 4 (2014)

Artykuły

Wpływ warunków pogodowych i czynników agrotechnicznych na wartość siewną nasion koniczyny białej (Trifolium repens L.)

MAREK ĆWINTAL⁺⁻
MIECZYSŁAW WILCZEK⁺⁻

PDF

DOI: https://doi.org/10.24326/as.2014.4.7
Przesłane: 21 maja 2019
Opublikowane: 28-12-2014

Abstrakt

W latach 2011–2012 przeprowadzono eksperyment laboratoryjny, w którym oceniano wartość siewną nasion koniczyny białej odmiany Barda. Oceniane nasiona pochodziły ze ścisłego doświadczenia polowego realizowanego w latach 2009–2011, metodą split-split-plot w czterech powtórzeniach, na glebie kompleksu żytniego dobrego (klasa IVb). W badaniach laboratoryjnych określano energię kiełkowania, udział nasion normalnie i nienormalnie kiełkujących, twardych i porażonych patogenami grzybowymi oraz zdolność kiełkowania nasion w zależności od: przykaszania roślin (wariant przykaszany i nieprzykaszany), rozstawy rzędów (10, 20, 30 cm) i ilości wysiewu nasion (2, 4 i 6 kg∙ha^-1).

Największy wpływ na wartość siewną nasion miały warunki pogodowe podczas wegetacji koniczyny białej w latach badań. Warunki pogodowe różnicowały istotnie wszystkie badane cechy jakościowe oraz zdolność kiełkowania nasion. Najkorzystniejsze parametry jakościowe nasion uzyskano w roku 2010, charakteryzującym się sprzyjającym przebiegiem pogody w czasie rozwoju generatywnego koniczyny. Zgodnie z przepisami miały one wartość kwalifikowanego materiału siewnego. Poza pogodą istotny wpływ na udział nasion twardych miało przykaszanie roślin, rozstawa rzędów i ilości wysiewu, a na udział nasion porażonych patogenami grzybowymi – norma wysiewu nasion. Przykaszanie roślin, rozstawa rzędów co 30 cm oraz wysiew nasion w ilości 2 kg∙ha^-1 zwiększały w materiale siewnym koniczyny białej udział nasion twardych, a wysiew w ilości 6 kg∙ha^-1 zwiększał w nim udział nasion porażonych patogenami.

Bibliografia

Arseniuk E., Martyniak J., 2005. Polskie trawy i koniczyny w unijnych warunkach. Agroserwis 8, 3–10.
Bochenek A., Górecki R.J., Grzesiuk S., 2000. Ogólne właściwości biologiczne nasion. W: Nasien-nictwo, red. Duczmal K.W., Tucholska H., PWRiL Poznań, t. 1, 116–170.
Bodzon Z., 2005. Rośliny motylkowate drobnonasienne w uprawie na nasiona. Agroserwis 8, 81– 93.
Ćwintal M., Sowa P., Goliasz S., 2010. Wpływ mikroelementów (B, Mo) i stymulacji laserowej na wartość siewną nasion koniczyny czerwonej. Acta Agrophys. 15 (1), 65–76.
Ćwintal M., Wilczek M., 2012. Wpływ czynników agrotechnicznych na strukturę i plony nasion koniczyny białej (Trifolium repens L.). Annales UMCS, sec. E, Agricultura 67(2), E, 59–73.
Goliński P., 2005. Efektywność stosowania regulatorów wzrostu w uprawie nasiennej koniczyny białej. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 45, (2), 323–325.
Góral H., Spiss L., 1981. Kontrolowane zapylenia koniczyny białej w warunkach laboratoryjnych. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 167, 21, 39–50.
ISTA, 1999. International Rules for Seed Testing. International Seed Testing Association. Seed. Sci. Technol., supl. 24.
Nadolnik M., 1999. Wpływ niektórych zabiegów agrotechnicznych na zdrowotność roślin motyl-kowatych drobnonasiennych. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 347, 62, 237–244.
Olszak T., 1982. Agroekologiczne aspekty rejonizacji nasiennej koniczyny białej i seradeli w woj. lubelskim. Praca doktorska, AR Lublin.
Prusiński J., Kotecki A., 2006. Współczesne problemy produkcji roślin motylkowatych. Frag. Agron. 23, 3(91), 94–126.
Ramenda S., 1982. Uprawa koniczyny białej Trifolium repens L. na nasiona. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 167, Rolnictwo 21, 9–17.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych wymagań, dotyczą-cych wytwarzania oraz jakości materiału siewnego, Dz.U. z 1.10.2010 r., nr 183 poz. 1230.
Rybak H., 1981. Wpływ sposobu siewu, odchwaszczania i czasu użytkowania plantacji na cechy jakościowe nasion koniczyny białej. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 167, Rolnictwo 21, 223–235.
Rybak H., 1982. Uprawa koniczyny białej na nasiona. Wyd. AR w Poznaniu, 3–32.
Rybak H., Nadolnik M., 1988. Wpływ patogenów grzybowych na kiełkowanie i wigor nasion koniczyny białej, Biul. IHAR 168, 65–71.
Rybak H., Szukała J., Pudełko J., Małecka I., 1997. Uwarunkowania plonu nasion koniczyny białej. Rocz. AR w Poznaniu 295, 109–116.
Starzycki S., 1981. Koniczyny. PWRiL, Warszawa.
Święcicki W., Gawłowska M., Nawrot Cz., 2010. Możliwości zwiększenia produkcji i wykorzystania krajowego białka roślinnego. Hod. Rośl. Nasien. 2, 7–14.
Warda M. Ćwintal H., 1998. Utrzymanie się roślin motylkowatych w runi pastwiskowej na różnych typach gleb. Biul. Nauk. 1, 419–426.
Wilczek M., Ćwintal M., 2008. Wpływ anomalii pogodowych podczas kwitnienia i dojrzewania koniczyny czerwonej w 2006 roku na wielkość i strukturę plonu nasion. Acta Agrophys. 12(1), 235–243.