Opłacalność produkcji roślinnej na przykładzie indywidualnego gospodarstwa rolnego
Marek Niewęgłowski
Instytut Rolnictwa i Ogrodnictwa, Wydział Nauk Rolniczych, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce, Polskahttps://orcid.org/0000-0002-8229-6911
Marek Gugała
Instytut Rolnictwa i Ogrodnictwa, Wydział Nauk Rolniczych, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce, Polskahttps://orcid.org/0000-0001-5048-3432
Maria Szczygielska
Uniwersytet w Siedlcach, ul. Lotników 28, 08-110 Siedlce, Polska; absolwentkaAbstrakt
Praca przedstawia opłacalność produkcji w gospodarstwie indywidualnym. Celem badań była ocena opłacalności produkcji roślinnej na przykładzie wybranego indywidualnego gospodarstwa specjalizującego się w tej produkcji. Podstawą danych do kalkulacji i analiz były Raporty Indywidualne Gospodarstwa prowadzone w systemie rachunkowości rolniczej PL FADN w latach 2019–2021. W przeprowadzonej analizie prześledzono wartość i strukturę kosztów oraz ich podział. Policzono opłacalność produkcji poszczególnych działalności występujących w badanym gospodarstwie. Obliczone wskaźniki opłacalności dla badanego gospodarstwa osiągały z roku na rok wyższe wartości. W 2021 r. wskaźnik opłacalności liczony bez dopłat wzrósł o ponad 65 punktów procentowych w porównaniu do 2019 r. i o 74,5 punktu procentowego z uwzględnieniem dopłat. W rozpatrywanych latach najwyższe wskaźniki opłacalności odnotowano dla rzepaku ozimego i pszenicy ozimej oraz w 2021 r. dla kukurydzy na ziarno. Na podstawie przeprowadzonych kalkulacji i analiz można stwierdzić, że badane gospodarstwo prowadziło racjonalną działalność, w której dochody zwiększały się w kolejnych latach, co wpłynęło na ogólną poprawę opłacalności.
Słowa kluczowe:
produkcja roślinna, opłacalność produkcji, gospodarstwo rolne, wskaźnik opłacalności, FADNBibliografia
Bezat-Jarzębowska A., Rembisz W., 2022. Zmiany cen skupu i efektywności a opłacalność produkcji w rolnictwie – ujęcie analityczne i empiryczne. Zag. Ekon. Rol. 372(3), 5–20. https://doi.org/10.30858/zer/153031 DOI: https://doi.org/10.30858/zer/153031
Dyhdalewicz A., 2020. Rachunkowość rolnicza w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji rachunkowości. W: R. Przygodzka, E. Gruszewska (red.), Instytucjonalne i strukturalne aspekty rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Księga poświęcona pamięci dr hab. Adama Sadowskiego Profesora Uniwersytetu w Białymstoku. Białystok, 145–165. https://doi.org/10.15290/isarrow.2020.07 DOI: https://doi.org/10.15290/isarrow.2020.07
Felczak T., 2011. Kosztochłonność i rentowność gospodarstw indywidualnych w zależności od typu rolniczego. Ekon. Organ. Gospod. Żywn. 89, 97–107.
Fereniec J., 1999. Ekonomika i organizacja rolnictwa. Key Text, Warszawa.
Goraj L., 2007. FADN i Polski FADN. Sieć danych rachunkowych z gospodarstw rolnych i system zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Goraj L., Bocian M., Cholewa I., 2013. Wspólnotowa typologia gospodarstw rolnych po zmianie w 2010 roku. Zag. Ekon. Rol. 1, 91–103.
Goraj L., Mańko S., 2011a. Analiza sytuacji finansowej z wykorzystaniem pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych. IERiGŻ-PIB, Warszawa, 34–50.
Goraj L., Mańko S., 2011b. Model szacowania pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych, Zag. Ekon. Rol. 3, 28–58.
Hajduga E., 2015. Klasyfikacja kosztów na potrzeby rachunkowości rolnej. Pr. Nauk. Wałb. Wyż. Szk. Zarz. Przeds. 34(4), 95–107.
Klimkowski C., Rembisz W., 2014. Kwestie stabilizacji dochodów w rolnictwie. Rocz. Nauk. Ekon. Rol. Rozw. Obsz. Wiej. 101(4), 85–96. DOI: https://doi.org/10.22630/RNR.2014.101.4.56
Nowak E., 2016. Rachunek kosztów w jednostkach prowadzących działalność gospodarczą. Wyd. Ekspert, Wrocław.
Skarżyńska A., 2011. Skala produkcji rolniczych działalności produkcyjnych a ich opłacalność. Rocz. Nauk Rol., G Ekon. Rol. 98(1), 7–21. DOI: https://doi.org/10.22630/RNR.2011.98.1.1
Skarżyńska A., 2015. Czynniki warunkujące opłacalność produkcji wybranych produktów rolniczych w perspektywie 2020 roku. Zag. Ekon. Rol. 1(342), 57–73. DOI: https://doi.org/10.5604/00441600.1146912
Szarek S., 2006. Zarys ekonomiki i organizacji gospodarstwa agroturystycznego. Wyd. Akademii Podlaskiej, Siedlce.
Wasilewski M., 2007. Poziom i struktura kosztów bezpośrednich w gospodarstwach rolniczych. Zesz. Nauk. – Uniw. Szczec., Pr. Inst. Ekon. Organ. Przeds. 50(2), 141–151.
Ziętara W., 2009. Rachunek kosztów w przedsiębiorstwach rolniczych w teorii i praktyce. J. Agribus. Rur. Dev. 12(2), 303–309.
Instytut Rolnictwa i Ogrodnictwa, Wydział Nauk Rolniczych, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce, Polska https://orcid.org/0000-0002-8229-6911
Instytut Rolnictwa i Ogrodnictwa, Wydział Nauk Rolniczych, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce, Polska https://orcid.org/0000-0001-5048-3432
Uniwersytet w Siedlcach, ul. Lotników 28, 08-110 Siedlce, Polska; absolwentka
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
