Wpływ konserwującej uprawy kukurydzy na trwałość agregatów glebowych i aktywność oddechową gleby
PIOTR KUC
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we WrocławiuEWA TENDZIAGOLSKA
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we WrocławiuROMAN WACŁAWOWICZ
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we WrocławiuAbstrakt
Badania realizowano w latach 2008–2010 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym „Swojec”, należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, w oparciu o ścisłe, dwuczynnikowe doświadczenie polowe, założone metodą split-plot w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu były cztery różne warianty uprawy konserwującej oraz obiekt kontrolny. Na obiekcie A (kontrola) stosowano tradycyjną uprawę (orka przedzimowa, wiosną bronowanie i agregat uprawowy). Na obiekcie drugim (B) przeprowadzono tradycyjną uprawę konserwującą, gorczycę białą pozostawiono do wiosny w celu utworzenia mulczu. W wariancie C mulcz stanowiła wymieszana za pomocą kultywatora podorywkowego rozdrobniona słoma przedplonowa, na obiektach D i E uprawiano międzyplony ozime w postaci wyki kosmatej (D) i żyta zwyczajnego (E), które zdesykowano dwa tygodnie przed siewem kukurydzy, a następnie na całym polu zastosowano agregat uprawowy. Drugim czynnikiem doświadczenia były dwa poziomy nawożenia azotem i potasem: optymalne (N – 150 kg, K – 110 kg) oraz obniżone o 1/3 (N – 100 kg, K – 73 kg). Wykorzystanie uprawy konserwującej, w porównaniu z systemem płużnym, przyczyniło się do poprawy wodoodporności agregatów glebowych, wyrażonej średnią ważoną średnicą agregatów wodoodpornych (MWDg), współczynnikiem wodoodporności (W) oraz stałą wodoodporności (K). Obniżenie nawożenia azotowo-potasowego przyczyniło się do poprawy trwałości struktury gleby oznaczonej jesienią. Nie stwierdzono natomiast wpływu tego czynnika na respirację gleby. W okresie wschodów kukurydzy większą aktywnością oddechową charakteryzowała się gleba mulczowana zarówno międzyplonami, jak i słomą przedplonową. Natomiast jesienią nie stwierdzono istotnych różnic w ilości wydzielanego CO2 wywołanych systemami uprawy.
Słowa kluczowe:
uprawa konserwująca, nawożenie azotem, nawożenie potasem, kukurydza, wodoodporność agregatów glebowychBibliografia
Giemza-Mikoda M., Wacławowicz R., Zimny L., Malak D., 2011. Wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego i wzrastających dawek azotu na wskaźniki struktury roli. Fragm. Agron. 28 (3), 16–25.
Haynes R.J., Naidu R., 1998. Influence of lime, fertilizer and manure applications on soil organic matter content and soil physical conditions: a review. Nutr. Cycl. Agroecosys. 51, 123–137.
Idkowiak M., Kordas L., 2004. Zmiany właściwości chemicznych i biologicznych gleby w wyniku stosowania uproszczeń w uprawie roli i zróżnicowanego nawożenia azotem. Fragm. Agron. 24, 3, 40–47.
Idkowiak M., Kordas L., 2007. Ocena wpływu różnych systemów uprawy roli i nawożenia azotem na respirację gleby. Fragm. Agron. 1(93), 72–81.
Kordas L., 2007. Wpływ sposobu uprawy roli i nawożenia azotowego na respirację gleby. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu 552, Inż. Rol. 6, 65–71.
Kordas L., Majchrowski P., 2001. Wpływ międzyplonu ścierniskowego i głęboszowania w uprawie buraka cukrowego na wskaźniki struktury gleby średniej. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 415, Rolnictwo 80, 145–152.
Kordas L., Zbroszczyk U., 2012. Wpływ systemu uprawy roli i efektywnych mikroorganizmów (EM) na właściwości biologiczne gleby spod pszenicy jarej uprawianej w krótkotrwałej mo- nokulturze. Fragm. Agron. 29(3), 95–102.
Kordas L., Zimny L., 2002. Wpływ wieloletniego stosowania siewu bezpośredniego w uprawie buraka cukrowego na niektóre wskaźniki struktury gleby. Biul. IHAR 222, 263–270.
Kuc P., Wacławowicz R., 2010. Wpływ różnych wariantów uprawy, stosowanych pod buraki cukrowe, na strukturę roli. Prob. Inż. Rol. 2, 13–23.
Lenart S., 2002. Studia nad wodoodpornością agregatów glebowych w różnych systemach uprawy roli i roślin. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa, ss. 104.
Pagliai M., Vignozzi N., Pellegrini S., 2004. Soil structure and the effect of management practices. Soil Till. Res. 79, 131–143.
Paluszek J., 2011. Kryteria oceny jakości fizycznej gleb uprawnych Polski. Acta Agrophys., Rozpr. Monogr. 191, ss. 139.
Rewut I.B., 1980. Fizyka gleby. PWRiL, Warszawa, ss. 383.
Schjonning P., Elmholt S., Munkholm L. J., Debosz K., 2002. Soil quality aspects of humid sandy loams as influenced by organic and conventional long-term management. Agric. Ecosyst. Environ. 88 (3), 195–214.
Suwara I., Gawrońska-Kulesza A., 2005. Wpływ systemów nawożenia na kształtowanie się wybranych właściwości fizycznych gleby lekkiej. Fragm. Agron. 1, 290–297.
Wacławowicz R., Parylak D., Maziarek A., 2012. Zmiany wskaźników struktury gleby pod wpływem zróżnicowanych systemów uprawy pszenicy jarej. Fragm. Agron. 29 (2), 123–133.
Wojciechowski W., 2009. Znaczenie międzyplonów ścierniskowych w optymalizacji nawożenia azotem jakościowej pszenicy jarej. Wyd. UP Wrocław, Monografie 76, ss. 122.
Wojciechowski W., Wacławowicz R., Sowiński J., 2004. Wpływ zróżnicowanych systemów uprawy pszenicy ozimej na wybrane wskaźniki struktury gleby. Fragm. Agron. 21 (3), 147–155.
Zimny L., 1999. Uprawa konserwująca. Post. Nauk Rol. 5, 41–52.
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Katedra Kształtowania Agroekosystemów i Terenów Zieleni, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.