Chrząszcze (Coleoptera) występujące na leszczynie (Corylus L.) w różnych warunkach siedliskowych
Magdalena Gantner
Akademia Rolnicza w LublinieBożenna Jaśkiewicz
Akademia Rolnicza w LublinieAbstrakt
Badania dotyczące występowania chrząszczy (Coleoptera) na leszczynie (Corylus L.) prowadzono w trzech obiektach różniących się intensywnością użytkowania i warunkami siedliskowymi. Były to: plantacja leszczyny chronionej przed szkodnikami, plantacja leszczyny nie chronionej oraz krzewy leszczyny leśnej. W ciągu trzech lat badań zebrano ogółem 4639 osobników należących do 63 gatunków i 35 rodzajów. Warunki siedliskowe kształtowały skład gatunkowy i liczebność chrząszczy. Najmniej gatunków (22) i osobników (535) odłowiono na plantacji chronionej, a najwięcej (46 gat. i 2787 osobn.) zebrano na plantacji prowadzonej ekstensywnie. Entomofauna chrząszczy w środowisku leśnym charakteryzowała się zbliżonym zestawem gatunków (45) i mniejszą w porównaniu z plantacją nie chronioną liczbą osobników (1317). Na plantacjach leszczyny w południowo-wschodniej Polsce dominującymi okazały się gatunki z rodziny ryjkowców (Curculionidae). Do chrząszczy najliczniej odławianych należały gatunki arborealne, a mianowicie Curculio nucum oraz liściojady z rodzaju Phyllobius sp. Pozostałe gatunki stwierdzonych chrząszczy należy zaliczyć do szkodników nie mających znaczenia gospodarczego na plantacjach produkcyjnych leszczyny wielkoowocowej. Dopiero zaniechanie zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych prowadzi nie tylko do wzrostu ich liczebności, ale również do gradacyjnych pojawów gatunków charakterystycznych dla leszczyny pospolitej rosnącej w lesie.
Słowa kluczowe:
Coleoptera, chrząszcze, leszczyna, plantacja chroniona i niechroniona, lasBibliografia
Brown V. K., Hyman P. S., 1986. Succesional communities of plants and phytophagous Coleoptera. J. Ecol. 74, 963–975.
Cmoluch Z., Kowalik W., 1963. Ryjkowce (Curculionidae, Coleoptera) zbiorowiska leśnego koło Kraśnika (woj. lubelskie). Ann. UMCS C, 18, 69–103.
Górny M., Grüm L., 1981. Metody stosowane w zoologii gleby. PWN, Warszawa, 483 ss. Gurieva E. L., 1965. Elateridae – Szczelkuny. W: Opriedelitiel’ nasekomych evropejskoj asti SSSR, estkokryłyje i wiejerokryłyje. „Nauka”. Moskwa-Leningrad.
Holecova M., 1993. Crown weevil stratocoenoses (Coleoptera, Curculionidae) on hazel (Corylus avellana L.) and their seasonal dynamics. Biologia-Bratislava 48, 2, 203–209.
Hutcheson K., 1970. A test for comparing diversity based on the Shannon formula. J. Theor. Biol. 29, 151–154.
Łęska W., 1973. Badania nad biologią słonkowca orzechowca – Curculio nucum L. (Balaninus nucum L.) (Col., Curculionidae) i jego niszczeniem. Pol. Pismo Entom. 43, 861–873.
Medvedev G. S., Szapiro D. S., 1965. Chrysomelidae – Listojedy. W: Opriedelitiel’ nasekomych evropejskoj asti SSSR, estkokryłyje i wiejerokryłyje. „Nauka”. Moskwa-Leningrad. Pucci C., 1992. Studies on population dynamics of Balaninus nucum L. (Col., Curculionidae) noxious to the hazel (Corylus avellana L.) in Norhten Latium (Central Italy). J. Appl. Entomol. 114, 1, 5–16.
Stachowiak P., 1984 Ryjkowce: Rhinomaceridae (=Nemonychidae), Attelabidae, Curculionidae (Coleoptera) drzew i krzewów Puszczy Zielonka koło Lublina. Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią. 34, C, 90–97.
Szmidt A., Stachowiak P., 1980. Strophosoma capitatum Deg. (Coleoptera, Curculionidae). Nasilenie występowania chrząszczy, ich wybiórczość żerowa oraz szkodliwość. Prace Komisji Nauk Roln. i Komisji Nauk Leśnych 50, 145–153.
Toth L., 1984. Data on weevils causing damage to hazel nuts and control measures. Novenyvedelem 20, 8, 366–368.
Warchałowski A., 1971. Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX. Chrząszcze – Coleoptera. Z. 94a, Stonkowate – Chrysomelidae, PWN, Warszawa.
Warchałowski A., 1973. Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX. Chrząszcze – Coleoptera. Z. 94b, Stonkowate – Chrysomelidae, PWN, Warszawa.
Wariabieda W., Olszak R. W., Koziński B., 1995. Wyniki wstępnych badań nad występowaniem i szkodliwością chrząszczy (Coleoptera) w sadach jabłoniowych. Mat. Ogólnopol. Konf. Ochrony Roślin Sadowniczych, Skierniewice. 82–84.
Akademia Rolnicza w Lublinie
Akademia Rolnicza w Lublinie
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2021 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0 międzynarodowe).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
