Ocena wskaźników rozrodu kóz rasy białej i barwnej uszlachetnionej w wybranych stadach będących pod kontrolą użytkowości
Henryka Bernacka
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczEwa Siminska
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczKatarzyna Tyrzyk
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 BydgoszczAbstrakt
Celem pracy była ocena wskaźników rozrodu kóz mlecznych dwóch ras – białej i barwnej uszlachetnionej – pochodzących ze stad zarodowych na terenie województwa kujawsko-
-pomorskiego, z uwzględnieniem ich wieku. Badania wykazały, że w okresie 7 lat (1998–2004) kozy białe uszlachetnione uzyskały następujące wartości wskaźników: płodność ok. 96% (87,7–99,2%), plenność 171,9% (146,8–221,0%), odchów koźląt 93,8% (87–97%), a użytkowość rozpłodowa 154,6% (137,6–187,7%). U kóz rasy barwnej uszlachetnionej płodność kształtowała się na poziomie 94,4% (86,0–100%), plenność 163,4% (150,4–188,4%), użytkowość rozpłodowa 147,3% (136,7–167,7%), a koźlęta odchowywano w 95%. U obu ras zaobserwowano, że wraz z wiekiem następował wzrost plenności do III, IV wykotu. W badanej populacji koźląt rasy białej uszlachetnionej stwierdzono większy procent
urodzonych kózek w miocie niż koziołków, stanowiły one w zależności od roku od 54,3% do 63,8%. Natomiast wśród koźląt rasy barwnej uszlachetnionej przeważały koziołki, a kózki stanowiły od 39,3% do 48,5% urodzonego potomstwa. Analizując wielkość miotów, zaobserwowano, że u kóz białych na 643 wykoty 408 (63,5%) to mioty bliźniacze, 208 (32,4%) – mioty pojedyncze i 27 (4,2%) – trojacze. U kóz barwnych mioty bliźniacze stanowiły 52,2% (289 szt.), jedynaki – 42,4% (235 szt.), a trojaczki – 5,4% (30 szt.) wszystkich wykotów (554 szt.).
Słowa kluczowe:
kozy, koźlęta, płodność, plenność, odchów, typ miotuBibliografia
Góralczyk M., Niżnikowski R. 1997. Wstępna ocena wybranych cech rozrodu kóz utrzymywanych w rejonie działania Regionalnego Związku Hodowców i Producentów Owiec i Kóz w Łodzi.
Zesz. Nauk. SGGW Warszawa, 1, 134–140.
Hodowla owiec i kóz w Polsce w 2004 roku, 2005. PZO, Warszawa.
Lipecka Cz., Szymanowska A. 1997. Ocena wskaźników rozrodu kóz białych uszlachetnionych i rasy saaneńskiej. Zesz. Nauk. SGGW Warszawa, 1, 199.
Niżnikowski R., Strzelec E., Niemiec T. 2003. Ocena wpływu genotypu, typu urodzenia i płci na wybrane cechy rozrodu oraz masę ciała przy urodzeniu kóz pochodzących z krzyżowania wypierającego rasy białej uszlachetnionej z rasą burską. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 70, 65–71.
Szymanowska A., Lipecka Cz., Niezbecki R. 2002. Wzrost i śmiertelność koźląt rasy białej uszlachetnionej pochodzących z miotów o jednakowej i różnej płci. Zesz. Nauk. Przegl. Hod., 63,
217–222.
Szymanowska A., Lipecka Cz., Tietze M. 2000. Ocena produkcyjności kóz rasy saaneńskiej i białej uszlachetnionej w warunkach wschodniej Polski. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu,
Konf. XXX, 399, 335–340.
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
Katedra Biologii Małych Przeżuwaczy i Biochemii Środowiska Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, ul. Mazowiecka 28, 85-084 Bydgoszcz
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
