Rozwój roślin oraz skład chemiczny olejku eterycznego krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.) uprawianego w warunkach klimatu umiarkowanego
GRAŻYNA ZAWIŚLAK
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 LublinRENATA NURZYŃSKA-WIERDAK
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 LublinAbstrakt
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) jest gatunkiem zróżnicowanym morfologicznie oraz chemicznie. Prezentowane badania dotyczyły dynamiki wzrostu oraz składu chemicznego olejku eterycznego krwawnika w pierwszym roku wegetacji. Rozsadę krwawnika posadzono w pole w połowie maja, a ziele zebrano w fazie kwitnienia na początku sierpnia. W wysuszonym (35°C) surowcu oznaczono zawartość olejku eterycznego i określono jego skład chemiczny (GC-MS/MS). Rośliny krwawnika uprawiane w warunkach klimatu umiarkowanego w pierwszym roku wegetacji odznaczają się dość intensywnym wzrostem, wytwarzają pędy kwiatostanowe, ale nie osiągają znacznej wielkości. W badanym olejku eterycznym frakcja węglowodorów monoterpenowych stanowiła 30,14%, a frakcja węglowodorów seskwiterpenowych – 24,34%. W olejku dominował β-pinen (19,32%) i chamazulen (14,41% ).
Słowa kluczowe:
aromatyczne rośliny lecznicze, uprawa, ziele krwawnika, olejek eteryczny, chamazulenBibliografia
Adams R.P., 2004. Identification of Essential Oil Compounds by Gas Chromatography/ Quadrupole Mass Spectroscopy. Allured Pub. Corp., Carol Stream (USA).
Afsharypuor S., Asgary S. 1996. Volatile constituents of Achillea millefolium subsp. millefolium from Iran. Flav. Fragr. J. 11, 265–267.
Bączek K., Kosakowska O., Przybył J., Kuczerenko A., Pióro-Jabrucka E., Węglarz Z., 2013.
Zróżnicowanie chemiczne dziko rosnących populacji krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.). J. Agronom. 15, 89–94.
Borrelli F., Romano B., Fasolino I., Tagliatatela-Scafati O., Aprea G., Capasso R., Coppola-Bottazzi E., Izzo A.A., 2012. Prokinetic effect of a standardized yarrow (Achillea millefolium) extract and its constituent choline: studies in the mouse and human stomach. Neurogastroenterol. Motil. 24, 164–171.
Candan F., Unlu M., Tepe B., Daferera D., Polissiou M., Sökmen A., Akpulat H.A., 2003. Antioxidant and antimicrobial activity of the essential oil and methanol extracts of Achillea millefolium susp. millefolium Afan. (Asteraceae). J. Etnopharmacol. 87, 215–220.
Capuzzo A., Occhipinti A., Maffei M.E., 2014. Antioxidant and radical scavenging activities of chamazulene. Nat. Prod. Res. 28 (24), 2321–2323.
Chatzopoulou P., Katsiotis S.T., Svendsen A.B. 1992. An ascaridole containing essential oil of the Achillea millefolium L. complex growing wild in northern Greece. J. Essent. Oil Res. 4, 457–459.
Costescu C.I., Rădoi B.P., Hădărugă N.G., Gruia A.T., Rivis A., Pârvu D., David I., Hădărugă D.I., 2014. Obtaining and characterization of Achillea millefolium L. extracts. J. Agroaliment. Process. Technol. 20 (2), 142–149.
Dembitsky V., Shkrob I., Hanus L.O., 2008. Ascaridole and related peroxides from the genus Chenopodium. Biomed. Pap. Med. Fac. Univ. Palacky Olomouc Czech Repub. 152 (2), 209–215.
Farmakopea Polska VII, 2006. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Warszawa.
Farmakopea Polska X, 2014. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Warszawa.
Figueiredo A.C., Barroso J.G., Pais M.S.S., Scheffer J.J.C., 1992. Composition of the essential oils from leaves and flowers of Achillea millefolium L. ssp. millefolium. Flav. Fragr. J. 7 (4), 219–222.
Giorgi A., Manzo A., Vagge I., Panseri S., 2013. Effect of light environment on growth and phenylpropanoids of yarrow (Achillea collina cv. SPAK) grown in the Alps. Photochem. Photobiol. 20, DOI: 10.1111/php.12150.
Habán M., Otepka P., 2007. Organically cultivated medicinal plants and their quality analysis. Proc. Conf. „Organic farming 2007”, 6.–7.02.2007, 143–145.
Hemmati A.A., Arzi A., Adinehvand A., Mostofi N.E., Mozaffari A.R., Jalali A., 2011. Yarrow (Achillea millefolium L.) extract impairs the fibrogenic effect of bleomycin in rat lung. J. Med. Plant. Res. 5 (10), 1843–1849.
Lakshmi T., Goetha R.V., Roy A., Kumar A., 2011. Yarrow (Achillea millefolium Linn.) a herbal medicinal plant with broad therapeutic use – A review. Internat. J. Pharm. Sci. Rev. Res. 9 (2), 136–141.
Mazandarani M., Mirdeilami S.Z., Pessarakli M., 2013. Essential oil composition and antibacterial activity of Achillea millefolium L. from different regions in North east of Iran. J. Med. Plants Res. 7 (16), 1063–1069.
Mockutė D., Judžentienė A., 2002. Chemical composition of the essential oils of Achillea millefolium L. ssp. millefolium (yarrow) growing wild in Vilnus. Chemija 13 (2), 97–102.
Nadim M.M., Malik A.A., Ahmad J., Bakshi S.K., 2011. The essential oil composition of Achillea millefolium L. cultivated under tropical condition in India. World J. Agric. Sci. 7 (5), 561–565.
Orav A., Arak E., Raal A., 2006. Phytochemical analysis of the essential oil of Achillea millefolium L. from various European countries. Nat. Prod. Res. 20 (12), 1082–1088.
Pitura K., Błażewicz-Woźniak M., Jarosz Z., Konopińska J., 2014. Cechy wzrostu i kwitnienia krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.) na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim w zależności od siedliska. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 24 (4), 31–41.
Popovici M., Mircea T., Ilioara O., Coldea G., 2006. Infraspecific chemical taxa of Achillea distans W. et K. Proc. 4th Conf. Medicinal and Aromatic Plants of South-East European Countries, 28–31.05.2006, Iiaşi, România, 71.
Rohloff J., Skagen E.B., Steen A.H., Iversen T.-H., 2000. Production of yarrow (Achillea millefolium L.) in Norway: Essential oil content and quality. J. Agric. Food Chem. 48, 6205–6209.
Sedighi M., Nasri H., Rafieian-Kopaei M., Mortazaei S., 2013. Reversal effect of Achillea millefolium extract on ileum contractions. J. Herbmed. Pharmacol. 2 (1), 5–8.
Souza T. M., Rangel V.L.B.I., Pietro R.C.L.Rr., Santos L.E., Moreira R.R.D., 2006. Phytochemical screening of Achillea millefolium harvested at Araraquara – SP. Rev. Bras. Pl. Med., Botucatu 8, 151–154.
Van Den Dool H., Kratz P.D., 1963. A generalization of the retention index system including linear temperature programmed gas-liquid partition chromatography. J. Chromat. 11, 463–471.
Vitalini S., Beretta G., Iriti M., Orsenigo S., Basilico N., Dall’Acqua S., Iorizzi M., Fico G., 2011. Phenolic compounds from Achillea millefolium L. and their bioactivity. Acta Biochim. Pol. 58 (2), 203–207.
Afsharypuor S., Asgary S. 1996. Volatile constituents of Achillea millefolium subsp. millefolium from Iran. Flav. Fragr. J. 11, 265–267.
Bączek K., Kosakowska O., Przybył J., Kuczerenko A., Pióro-Jabrucka E., Węglarz Z., 2013.
Zróżnicowanie chemiczne dziko rosnących populacji krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.). J. Agronom. 15, 89–94.
Borrelli F., Romano B., Fasolino I., Tagliatatela-Scafati O., Aprea G., Capasso R., Coppola-Bottazzi E., Izzo A.A., 2012. Prokinetic effect of a standardized yarrow (Achillea millefolium) extract and its constituent choline: studies in the mouse and human stomach. Neurogastroenterol. Motil. 24, 164–171.
Candan F., Unlu M., Tepe B., Daferera D., Polissiou M., Sökmen A., Akpulat H.A., 2003. Antioxidant and antimicrobial activity of the essential oil and methanol extracts of Achillea millefolium susp. millefolium Afan. (Asteraceae). J. Etnopharmacol. 87, 215–220.
Capuzzo A., Occhipinti A., Maffei M.E., 2014. Antioxidant and radical scavenging activities of chamazulene. Nat. Prod. Res. 28 (24), 2321–2323.
Chatzopoulou P., Katsiotis S.T., Svendsen A.B. 1992. An ascaridole containing essential oil of the Achillea millefolium L. complex growing wild in northern Greece. J. Essent. Oil Res. 4, 457–459.
Costescu C.I., Rădoi B.P., Hădărugă N.G., Gruia A.T., Rivis A., Pârvu D., David I., Hădărugă D.I., 2014. Obtaining and characterization of Achillea millefolium L. extracts. J. Agroaliment. Process. Technol. 20 (2), 142–149.
Dembitsky V., Shkrob I., Hanus L.O., 2008. Ascaridole and related peroxides from the genus Chenopodium. Biomed. Pap. Med. Fac. Univ. Palacky Olomouc Czech Repub. 152 (2), 209–215.
Farmakopea Polska VII, 2006. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Warszawa.
Farmakopea Polska X, 2014. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Warszawa.
Figueiredo A.C., Barroso J.G., Pais M.S.S., Scheffer J.J.C., 1992. Composition of the essential oils from leaves and flowers of Achillea millefolium L. ssp. millefolium. Flav. Fragr. J. 7 (4), 219–222.
Giorgi A., Manzo A., Vagge I., Panseri S., 2013. Effect of light environment on growth and phenylpropanoids of yarrow (Achillea collina cv. SPAK) grown in the Alps. Photochem. Photobiol. 20, DOI: 10.1111/php.12150.
Habán M., Otepka P., 2007. Organically cultivated medicinal plants and their quality analysis. Proc. Conf. „Organic farming 2007”, 6.–7.02.2007, 143–145.
Hemmati A.A., Arzi A., Adinehvand A., Mostofi N.E., Mozaffari A.R., Jalali A., 2011. Yarrow (Achillea millefolium L.) extract impairs the fibrogenic effect of bleomycin in rat lung. J. Med. Plant. Res. 5 (10), 1843–1849.
Lakshmi T., Goetha R.V., Roy A., Kumar A., 2011. Yarrow (Achillea millefolium Linn.) a herbal medicinal plant with broad therapeutic use – A review. Internat. J. Pharm. Sci. Rev. Res. 9 (2), 136–141.
Mazandarani M., Mirdeilami S.Z., Pessarakli M., 2013. Essential oil composition and antibacterial activity of Achillea millefolium L. from different regions in North east of Iran. J. Med. Plants Res. 7 (16), 1063–1069.
Mockutė D., Judžentienė A., 2002. Chemical composition of the essential oils of Achillea millefolium L. ssp. millefolium (yarrow) growing wild in Vilnus. Chemija 13 (2), 97–102.
Nadim M.M., Malik A.A., Ahmad J., Bakshi S.K., 2011. The essential oil composition of Achillea millefolium L. cultivated under tropical condition in India. World J. Agric. Sci. 7 (5), 561–565.
Orav A., Arak E., Raal A., 2006. Phytochemical analysis of the essential oil of Achillea millefolium L. from various European countries. Nat. Prod. Res. 20 (12), 1082–1088.
Pitura K., Błażewicz-Woźniak M., Jarosz Z., Konopińska J., 2014. Cechy wzrostu i kwitnienia krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.) na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim w zależności od siedliska. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 24 (4), 31–41.
Popovici M., Mircea T., Ilioara O., Coldea G., 2006. Infraspecific chemical taxa of Achillea distans W. et K. Proc. 4th Conf. Medicinal and Aromatic Plants of South-East European Countries, 28–31.05.2006, Iiaşi, România, 71.
Rohloff J., Skagen E.B., Steen A.H., Iversen T.-H., 2000. Production of yarrow (Achillea millefolium L.) in Norway: Essential oil content and quality. J. Agric. Food Chem. 48, 6205–6209.
Sedighi M., Nasri H., Rafieian-Kopaei M., Mortazaei S., 2013. Reversal effect of Achillea millefolium extract on ileum contractions. J. Herbmed. Pharmacol. 2 (1), 5–8.
Souza T. M., Rangel V.L.B.I., Pietro R.C.L.Rr., Santos L.E., Moreira R.R.D., 2006. Phytochemical screening of Achillea millefolium harvested at Araraquara – SP. Rev. Bras. Pl. Med., Botucatu 8, 151–154.
Van Den Dool H., Kratz P.D., 1963. A generalization of the retention index system including linear temperature programmed gas-liquid partition chromatography. J. Chromat. 11, 463–471.
Vitalini S., Beretta G., Iriti M., Orsenigo S., Basilico N., Dall’Acqua S., Iorizzi M., Fico G., 2011. Phenolic compounds from Achillea millefolium L. and their bioactivity. Acta Biochim. Pol. 58 (2), 203–207.
GRAŻYNA ZAWIŚLAK
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
RENATA NURZYŃSKA-WIERDAK
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
