Evaluation of vegetation period in the Lublin region in the years 1951–1990 II. Classification of ending dates
Alicja Węgrzyn
Abstract
W pracy dokonano analizy częstości występowania na Lubelszczyźnie dat końca okresu wegetacyjnego w określonych przedziałach czasowych. Do wyznaczenia dat końca zastosowano metodę Huculaka i Makowca, w której wykorzystano wartości średniej dobowej temperatury powietrza z lat 1951–1990. Dane te pochodzą z zasobów archiwalnych Katedry Agrometeorologii Akademii Rolniczej w Lublinie i dotyczą 10 stacji. Otrzymane daty końca okresu wegetacyjnego zgrupowano następnie w pięciu szeregach rozdzielczych, których granice ustanowiono na podstawie obliczonego dla badanej próby odchylenia standardowego (δ ≈ 11 dni) i średniej daty końca okresu wegetacyjnego przypadającej na 3 listopada.
Stwierdzono, że na Lubelszczyźnie zmienność czasowa dat końca okresu wegetacyjnego jest mniejsza od dat początku. Częściej pojawiają się terminy wczesne, a na Nizinie Południowopodlaskiej, Polesiu Podlaskim, Roztoczu, Polesiu Wołyńskim występują również daty końca sezonu anomalnie wczesne (klasa A). Natomiast wzdłuż doliny Wisły, w pasie od Sandomierza po Puławy, daty końca stwierdzono tylko w trzech przedziałach czasowych. Cechuje ten obszar najmniejszy stopień zróżnicowania terminów i większa częstość dat późnych. Z gospodarczego punktu widzenia walory klimatyczne tej części Lubelszczyzny są korzystniejsze, gdyż zmniejszają ryzyko uprawy roślin ciepłolubnych, warzywniczych i sadowniczych, co znajduje potwierdzenie w rzeczywistej produkcji rolnej tych terenów. Analizowana próba dat końca okresu wegetacyjnego sugeruje typową dla klimatu przejściowego Polski zmienność czasową tych terminów. Jednak brak anomalnie późnych dat końca skłania do wnioskowania o tendencji do ich wcześniejszego zakończenia. Wyznaczone klasy z przyporządkowanymi im zakresami dat mogą być wskaźnikami w ocenie dowolnego terminu końca okresu wegetacyjnego oraz stanowić podstawę do odniesienia dla przyszłych analiz porównawczych.
License
Articles are made available under the conditions CC BY 4.0 (until 2020 under the conditions CC BY-NC-ND 4.0).
Submission of the paper implies that it has not been published previously, that it is not under consideration for publication elsewhere.
The author signs a statement of the originality of the work, the contribution of individuals, and source of funding.
Self-Archiving Policy
Agronomy Science has adopted a self-archiving policy called blue by the Sherpa Romeo database. From 2021 authors can self-archive article postprints and editorial versions (under the CC BY 4.0 licence). Articles from earlier years (available under the CC BY-NC-ND 4.0 licence) can only be self-archived as editorial versions.