Variability of assessments of half-bred stallions in training centers in 2006–2015
JAROSŁAW KAMIENIAK
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinLESZEK SOŁTYS
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinMARIA TIETZE
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinAbstract
The aim of the study was to determine variability of assessments of half-bred stallions tested during performance tests in training centers in 2006–2015. Results from the official performance test achieved by 332 stallions assessed after 100 days of training in the training centers of Biały Bór, Bielice and Bogusławice were evaluated and statistically processed. The study verified how the scores awarded to stallions for individual features developed depending on the year of test, breed of the stallion (Malopolska, noble half-breed, Wielkopolska, bred abroad) as well as breeders (Polish state, Polish private, foreign). It was shown that stallions bred in foreign breeding centers usually reached significantly higher scores than domestic breeding stallions. However, an upward trend of points awarded to Polish breeding stallions for most of the evaluated traits was observed in the last years of the studied period , with declining ratings earned by foreign breeding stallions,. Stallions of particular Polish breeds differed significantly in the scores obtained in the training center for individual traits.
Keywords:
stallions, performance tests, training centersReferences
Byszewski W., 2009. O próby dla wszystkich. Hodowca i Jeździec 1, 38–41.
Chrzanowski S., Łojek J., Kurek A., 1999. Ocena wartości użytkowej dla ogierów biorących udział w teście 100-dniowym. Sympozjum Międzynarodowe „Aktualne kierunki hodowli i użytkowania koni w Europie, Kraków, 17–19 września 1999, 50, 79–86.
Chrzanowski S., Łojek J., Kurek A., 2000. Porównanie ocen wystawianych przez sędziów w teście 100-dniowym w 1998 i 1999 roku. Fol. Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 85–89.
Czerwińska M., Mroczkowski S., Bohaczyk M., 2008. Porównanie zgodności ocen za skoki przez przeszkody ogierów półkrwi wystawionych podczas prób dzielności w Zakładzie Treningowym Biały Bór w latach 2002–2006. Rocz. Nauk. PTZ 4, 1, 9–15.
Cześnik E., 2007. Ogiery rasy małopolskiej w zakładach treningowych. Hodowca i Jeździec 3, 25–28.
Geringer de Oedenberg H., Bek-Kaczkowska I., Banasiewicz E., 2001. Ocena behawioralna koni półkrwi, biegających na torze wyścigów konnych. Rocz. Nauk. Zoot., Supl., 14, 27– 34.
Geringer H., Górecka A., Guzik E., Marcol. K., 2006. Wartość użytkowa koni startujących w dyscyplinie skoków przez przeszkody zarejestrowanych w Śląskim Związku Jeździeckim. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 5.
Graf P., König von Borstel U., Gauly M., 2013. Importance of personality traits in horses to breeders and riders. J. Vet. Behav. 8, 316–325.
Hall C., Huws N., White C., Taylor E., Owen H., McGreevyb P., 2013. Assessment of ridden horse behavior. J. Vet. Behav. 8, 62–73.
Hall C., Kay R., Yarnell K., 2014. Assessing ridden horse behavior: Professional judgment and physiological measures. J. Vet. Behav. 9, 22–29.
Jackowski M., Maślanka M., 2000. Osiągnięcia sportowe koni ze stadniny koni Pruchna-Ochaby w latach 1977–1997. Folia Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 199–212.
Janczarek I., 2006. Ocena współzależności między wybranymi wymiarami biometrycznymi ogierów półkrwi a parametrami ich skoków swobodnych. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 10.
Kaproń M., 1999. Metody doskonalenia koni. Wyd. AR w Lublinie, Lublin.
Kaproń M., 2001. Projekt modernizacji systemu wierzchowych prób dzielności ogierów półkrwi w zakładach treningowych. Rocz. Nauk. Zoot., Supl., 14, 81–94.
Kaproń M., Janczarek I., Pluta M., Suska A., 2007. Współzależność między wybranymi wymiarami kończyny przedniej ogierów półkrwi a ich wydolnością ruchową. Rocz. Nauk. PTZ 3, 4, 63–70.
Koenen E.P., Aldrige L.I., 2002. Testing and genetic evaluation of sport horses in an international perspective. W: Proceedings of the 7th World Congress Applied to Livestock Production, Montpellier, 19–23 August 2002, 1–5.
Krzyżanowski R., 2009. Wykorzystać szansę. Hodowca i Jeździec 3, 20–23.
Langlois B., 2002. Objectifs de selection du cheval de selle. Annuaire de cheval de sport et d’elevage. FH Monneron, 455–466.
Langlois B., Fraidevaux J., Lamarche L., Legaut C., Tassencaurt L., Theret M., 1978. Analyse des liaisons ente la morphologie el l`apiture au gallop au trot et au saut d`obstacle chez le chewel. Ann. Genet. Sel. Anim. 10 (3) 443–474.
Lawin J., 2008. Po co próby dzielności? Koński Targ 12, 14–16.
Lewczuk D., 2005. The effect of sire’s breed on three body measurements and body conformation score in Polish Halfbred Horse at the beginnings and on the present-day of the breed. Anim. Sci. Pap. Rep. 23, 3, 171–179.
Łojek J., 1996.Wyniki uzyskiwane przez konie różnych ras w krajowym sporcie jeździeckim w latach 1981–1992. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 25, 51–55.
McCall C.A., Hall S., McElhenney W.H., Cummins K.A., 2006. Evaluation and comparison of four methods of ranking horses based on reactivity. Appl. Anim. Behav. Sci. 96, 115–127.
Pietrzak S., 2005. Hodowla i produkcja koni sportowych w Europie. Prz. Hod. 1, 23–28.
Pietrzak S., Bekiesz D., Cuber A., 2004. Określenie wartości użytkowej różnych ras koni w poszczególnych dyscyplinach krajowego sportu jeździeckiego w latach 2001–2002. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 72, 5, 75–84.
Pietrzak S., Bocian K., Jankowski P., 1997. Struktura rasowa oraz wskaźniki biometryczne i bonitacyjne koni sportowych oraz rekreacyjnych użytkowanych w klubach jeździeckich makroregionu środkowowschodniego. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie 177, Zootechnika 35, 129–137.
Pietrzak S., Krzyżanowski R., Strzelec K., 2000a. Przydatność wierzchowa młodych ogierów półkrwi w świetle testu niezależnych jeźdźców. W: Chów i hodowla koni, Zesz. Nauk. PTZ 50, 163–169, PTZ, Warszawa.
Pietrzak S., Krzyżanowski R., Jaśkiewicz E., 2000b. Wpływ podstawowych chodów i innych cech na użytkowanie koni sportowych w makroregionie środkowowschodnim. Folia Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 173–184.
Pikuła R., Górska K., Tabiszewska I., 2006. Charakterystyka koni biorących udział w czempionatach młodych koni w latach 1992–2002 ze szczególnym uwzględnieniem koni rasy szlachetna półkrew. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 21.
Polak G., 2004. Metody oceny predyspozycji wierzchowych koni półkrwi w Niemczech i we Francji. Cz.1. System niemiecki. Prz. Hod. 1, 19–22.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 5 maja 1999 roku w sprawie zakresu i metod prowadzenia oceny wartości użytkowej i hodowlanej oraz sposobu oznakowania i identyfikacji zwierząt do celów hodowlanych. Dz.U. 1999 nr 47 poz. 470.
Quarles S., 2003. The mare performance test-frequently asked questions. Am. Hanov., spring, 30–33.
Stachurska A., Pięta M., Napiórkowska K., 2006. Porównanie wyników prób dzielności koni holsztyńskich i innych ras półkrwi. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Komunikaty Naukowe 3, 25.
Stachurska A., Pięta M., Nesteruk E., 2002. Which obstacles are most problematic for jumping horses ? App. Anim. Behav. Sci. 77, 197–207.
http//www.PZHK.pl
Chrzanowski S., Łojek J., Kurek A., 1999. Ocena wartości użytkowej dla ogierów biorących udział w teście 100-dniowym. Sympozjum Międzynarodowe „Aktualne kierunki hodowli i użytkowania koni w Europie, Kraków, 17–19 września 1999, 50, 79–86.
Chrzanowski S., Łojek J., Kurek A., 2000. Porównanie ocen wystawianych przez sędziów w teście 100-dniowym w 1998 i 1999 roku. Fol. Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 85–89.
Czerwińska M., Mroczkowski S., Bohaczyk M., 2008. Porównanie zgodności ocen za skoki przez przeszkody ogierów półkrwi wystawionych podczas prób dzielności w Zakładzie Treningowym Biały Bór w latach 2002–2006. Rocz. Nauk. PTZ 4, 1, 9–15.
Cześnik E., 2007. Ogiery rasy małopolskiej w zakładach treningowych. Hodowca i Jeździec 3, 25–28.
Geringer de Oedenberg H., Bek-Kaczkowska I., Banasiewicz E., 2001. Ocena behawioralna koni półkrwi, biegających na torze wyścigów konnych. Rocz. Nauk. Zoot., Supl., 14, 27– 34.
Geringer H., Górecka A., Guzik E., Marcol. K., 2006. Wartość użytkowa koni startujących w dyscyplinie skoków przez przeszkody zarejestrowanych w Śląskim Związku Jeździeckim. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 5.
Graf P., König von Borstel U., Gauly M., 2013. Importance of personality traits in horses to breeders and riders. J. Vet. Behav. 8, 316–325.
Hall C., Huws N., White C., Taylor E., Owen H., McGreevyb P., 2013. Assessment of ridden horse behavior. J. Vet. Behav. 8, 62–73.
Hall C., Kay R., Yarnell K., 2014. Assessing ridden horse behavior: Professional judgment and physiological measures. J. Vet. Behav. 9, 22–29.
Jackowski M., Maślanka M., 2000. Osiągnięcia sportowe koni ze stadniny koni Pruchna-Ochaby w latach 1977–1997. Folia Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 199–212.
Janczarek I., 2006. Ocena współzależności między wybranymi wymiarami biometrycznymi ogierów półkrwi a parametrami ich skoków swobodnych. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 10.
Kaproń M., 1999. Metody doskonalenia koni. Wyd. AR w Lublinie, Lublin.
Kaproń M., 2001. Projekt modernizacji systemu wierzchowych prób dzielności ogierów półkrwi w zakładach treningowych. Rocz. Nauk. Zoot., Supl., 14, 81–94.
Kaproń M., Janczarek I., Pluta M., Suska A., 2007. Współzależność między wybranymi wymiarami kończyny przedniej ogierów półkrwi a ich wydolnością ruchową. Rocz. Nauk. PTZ 3, 4, 63–70.
Koenen E.P., Aldrige L.I., 2002. Testing and genetic evaluation of sport horses in an international perspective. W: Proceedings of the 7th World Congress Applied to Livestock Production, Montpellier, 19–23 August 2002, 1–5.
Krzyżanowski R., 2009. Wykorzystać szansę. Hodowca i Jeździec 3, 20–23.
Langlois B., 2002. Objectifs de selection du cheval de selle. Annuaire de cheval de sport et d’elevage. FH Monneron, 455–466.
Langlois B., Fraidevaux J., Lamarche L., Legaut C., Tassencaurt L., Theret M., 1978. Analyse des liaisons ente la morphologie el l`apiture au gallop au trot et au saut d`obstacle chez le chewel. Ann. Genet. Sel. Anim. 10 (3) 443–474.
Lawin J., 2008. Po co próby dzielności? Koński Targ 12, 14–16.
Lewczuk D., 2005. The effect of sire’s breed on three body measurements and body conformation score in Polish Halfbred Horse at the beginnings and on the present-day of the breed. Anim. Sci. Pap. Rep. 23, 3, 171–179.
Łojek J., 1996.Wyniki uzyskiwane przez konie różnych ras w krajowym sporcie jeździeckim w latach 1981–1992. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 25, 51–55.
McCall C.A., Hall S., McElhenney W.H., Cummins K.A., 2006. Evaluation and comparison of four methods of ranking horses based on reactivity. Appl. Anim. Behav. Sci. 96, 115–127.
Pietrzak S., 2005. Hodowla i produkcja koni sportowych w Europie. Prz. Hod. 1, 23–28.
Pietrzak S., Bekiesz D., Cuber A., 2004. Określenie wartości użytkowej różnych ras koni w poszczególnych dyscyplinach krajowego sportu jeździeckiego w latach 2001–2002. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 72, 5, 75–84.
Pietrzak S., Bocian K., Jankowski P., 1997. Struktura rasowa oraz wskaźniki biometryczne i bonitacyjne koni sportowych oraz rekreacyjnych użytkowanych w klubach jeździeckich makroregionu środkowowschodniego. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie 177, Zootechnika 35, 129–137.
Pietrzak S., Krzyżanowski R., Strzelec K., 2000a. Przydatność wierzchowa młodych ogierów półkrwi w świetle testu niezależnych jeźdźców. W: Chów i hodowla koni, Zesz. Nauk. PTZ 50, 163–169, PTZ, Warszawa.
Pietrzak S., Krzyżanowski R., Jaśkiewicz E., 2000b. Wpływ podstawowych chodów i innych cech na użytkowanie koni sportowych w makroregionie środkowowschodnim. Folia Univ. Agric. Stetin. 212, Zootechnica 40, 173–184.
Pikuła R., Górska K., Tabiszewska I., 2006. Charakterystyka koni biorących udział w czempionatach młodych koni w latach 1992–2002 ze szczególnym uwzględnieniem koni rasy szlachetna półkrew. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Streszczenia, 3, 21.
Polak G., 2004. Metody oceny predyspozycji wierzchowych koni półkrwi w Niemczech i we Francji. Cz.1. System niemiecki. Prz. Hod. 1, 19–22.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 5 maja 1999 roku w sprawie zakresu i metod prowadzenia oceny wartości użytkowej i hodowlanej oraz sposobu oznakowania i identyfikacji zwierząt do celów hodowlanych. Dz.U. 1999 nr 47 poz. 470.
Quarles S., 2003. The mare performance test-frequently asked questions. Am. Hanov., spring, 30–33.
Stachurska A., Pięta M., Napiórkowska K., 2006. Porównanie wyników prób dzielności koni holsztyńskich i innych ras półkrwi. LXXI Zjazd PTZ, Bydgoszcz, 18–20 września 2006, Komunikaty Naukowe 3, 25.
Stachurska A., Pięta M., Nesteruk E., 2002. Which obstacles are most problematic for jumping horses ? App. Anim. Behav. Sci. 77, 197–207.
http//www.PZHK.pl
JAROSŁAW KAMIENIAK
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
LESZEK SOŁTYS
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
MARIA TIETZE
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Etologii i Podstaw Technologii Produkcji Zwierzęcej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
License
From 2022 articles are made available under Creative Commons Attribution 4.0 International licence (CC BY 4.0). Articles published before 2022 are available under Creative Commons Attribution – Non-commercial use – No derivative works 4.0 International licence (CC BY-NC-ND 4.0).
Submission of the paper implies that it has not been published previously, that it is not under consideration for publication elsewhere.
