Modelling village development towards the development of tourism and recreational services and ecological benefits
Alicja Bieske-Matejak
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0002-2763-2783
Halina Lipińska
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-0135-5121
Jordan Wilk
Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0009-0007-8250-8367
Paulina Żerebecka
Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, PolskaAbstract
The research theme was to develop a concept for modelling villages to increase their multi-functionality and identify appropriate planning tools. An attempt was made to systematise potential planning intervention in village spatial structures. The aim of the study was also to illustrate, on the example of a fragment of the village of Garbów in the municipality of Dwikozy, the possibility of creating a new profile for an existing village structure with a relatively high potential for tourism and recreation to increase its multi-functionality. Potentially, such activities may improve the economic basis for the functioning of rural settlement units and influence the protection and further development of natural resources. The concept of retrofitting rural settlement areas with extensive tourist and recreational elements and improving ecological parameters is a planning solution aimed at enhancing the natural, existing natural and cultural values of these areas. The research reviewed and analysed selected rural municipalities regarding their natural, landscape, and recreational attractiveness. The example of the municipality of Mielnik nad Bugiem was used, whose model of tourism and educational development can illustrate the good application of the presented ideas of exemplary character. As a result of the analysis of the existing resources of the municipality and the village of Garbów, new solutions, including spatial regulations towards tourist and pro-ecological functions, were proposed.
Keywords:
planning intervention, village acupuncture, tourism and recreation programme, environmental actionReferences
Badora R., 2008. Stan środowiska przyrodniczego a klasyfikacje krajobrazu. W: J. Lechnio, S. Kulczyk, E. Malinowska, I. Szumacher (red.), Klasyfikacja krajobrazu – teoria i praktyka. Problemy Ekologii Krajobrazu, t. 20. Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa, 220–221.
Balińska A., 2011. Produkt turystyki wiejskiej. Turystyka i rekreacja na obszarach niezurbanizowanych. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 32–33.
Bielska A., Kupidura A., 2013. Kształtowanie przestrzeni na obszarach wiejskich. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 30, 126–127.
Bieske-Matejak A., 2015. Thematic parks in the context of rural development in peripheral regions. Barometr Regional. 13(1), 107–111.
Bieske-Matejak A., 2021. Parki tematyczne jako element rozwoju terenów wiejskich. Agron. Sci., 76(4), 29–45. https://doi.org/10.24326/as.2021.4.3
Böhm A. (red.), 2008. Walory krajobrazowe w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
Chmielewski T.J., 2004. Ład przestrzeni przyrodniczej. W: T.J. Chmielewski (red.), Nowa jakość krajobrazu. Ekologia – Kultura – Technika. Zeszyty Naukowe Komitetu „Człowiek i Środowisko” przy Prezydium PAN, nr 36, Warszawa–Lublin, 24–25.
Durand G., van Huylenbroeck G., 2003. Multifunctionality and rural development: a general framework, W: G. Durand, G. van Huylenbroeck (red.), Multifunctional agriculture. A new paradigm for European agriculture and rural development. Ashgate Publishing, Aldeshot, 1–16.
Dymitryszyn I., Szyszko J., Rylke J., 2013. Terenowe metody oceny i wyceny zasobów przyrodniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 131–132.
https://dwikozy.gmina.pl/dla-mieszkanca.html [dostęp: 01.06.2022].
https://dwikozy.gmina.pl/files/file/Inwestycje/strategia/Strategia-Rozwoju-Gminy-Dwikozy-2015-2022.pdf [dostęp: 25.05.2022, 01.06.2022].
https://echodnia.eu/swietokrzyskie/widowiskowy-turniej-rycerski-u-zawiszy-czarnego-w-garbowie-zobacz-jak-walczyli-zdjecia/ar/12275238 [dostęp: 01.06.2022].
https://eko-invest.net/realizacja/osada-sredniowieczna/ [dostęp: 01.06.2022]. https://www.pgi.gov.pl/kielce/oddzial-swietokrzyski/sep1-kielce/geologia-regionu/6479-gory-swietokrzyskie-w-pigulce.html [dostęp: 05.06.2022].
https://www.polskawliczbach.pl/wies_Stary_Garbow [dostęp: 25.05.2022].
https://www.przewodnicy.sandomierz.pl/gory-pieprzowe-w-sandomierzu [dostęp: 05.06.2022].
https://www.zawisza-czarny.pl/ [dostęp: 01.06.2022].
https://pl.wikipedia.org/wiki.Rezerwat_przyrody_Grąd [dostęp: 15.02.2023]. https://pl.wikipedia.org/wiki/Mielnik_(województwo_podlaskie) [dostęp: 15.02.2023].
Kobylińska U., 2010. Inicjatywy lokalne na rzecz poprawy jakości życia na obszarach wiejskich Podlasia – formy wsparcia. Zarządz. Publ. 4(12), 43–58.
Kondracki J., 1964. Regiony fizycznogeograficzne Polski. Poznaj Świat 12(4), 30–32.
Kowalczyk A., 2007. Atrakcyjność turystyczna krajobrazu kulturowego. W: K. Ostaszewska, I. Szumacher, S. Kulczyk, E. Malinowska (red.), Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Wydawnictwo Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa, 128–129.
Kutkowska B., Hasiński W., 2018. Wielofunkcyjność – nowe spojrzenie na rozwój obszarów wiejskich. Wieś Roln. 2(179), 113–131.
Laskowski W.S., 1929. Słownik krajoznawczy miejscowości powiatu sandomierskiego. Urząd Powiatowy w Sandomierzu, Sandomierz.
Lipińska H., Psiuk A., Kornas R., Stamirowska-Krzaczek E., Lipiński W., Goliasz M., 2014. Obszary chronione a turystyka na przykładzie koncepcji zagospodarowania zalewu w Majdanie Sopockim. W: B. Sawicki, M. Harasimiuk (red.), Rola obszarów chronionych w rozwoju edukacji, turystyki i gospodarki. Wyd. Frel, Warszawa, 247–257.
Materiały informacyjne Urzędu Gminy Mielnik, 2021.
Mularz S., Drzewiecki W., 2008. Interpretacja głównych elementów krajobrazu na teledetekcyjnych obrazach lotniczych i satelitarnych. Czas. Techn. Architektura 105(1-A), 101–107.
Ozimek I., 2011. Turystyka i rekreacja na obszarach niezurbanizowanych. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 5, 7–9.
Sykta I., Zachariasz A., 2008. Przekształcanie krajobrazu wybranych obszarów w latach 1966–2007. Czas. Techn. Architektura 105(1-A), 109–135.
Wołowiec T., 2005. Finansowe instrumenty wspierania przedsiębiorczości gminy. Stud. Reg. Lokal. 1(19), 65–81.
Woźniak-Kostecka I., Lipińska H., Gawryluk A., 2019. Analiza zmian w użytkowaniu wiejskiej przestrzeni na przykładzie wybranych gmin pojezierza łęczyńsko-włodawskiego. W: A. Kocira, E. Stamirowska-Krzaczek (red.), Produkcyjne, techniczne i żywnościowe problemy współczesnego rolnictwa. Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom, 3–18.
Zachariasz A., 2008. Ojcowski Park Narodowy. Czas. Techn. Architektura 105(1-A), 5–27.
Żarska B., 2006. Modele ekologiczno-przestrzenne i zasady kształtowania krajobrazu gmin wiejskich. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 9–10, 58, 126–135.
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0002-2763-2783
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0003-0135-5121
Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0009-0007-8250-8367
Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Polska
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Articles are made available under the conditions CC BY 4.0 (until 2020 under the conditions CC BY-NC-ND 4.0).
Submission of the paper implies that it has not been published previously, that it is not under consideration for publication elsewhere.
The author signs a statement of the originality of the work, the contribution of individuals, and source of funding.
Self-Archiving Policy
Agronomy Science has adopted a self-archiving policy called blue by the Sherpa Romeo database. From 2021 authors can self-archive article postprints and editorial versions (under the CC BY 4.0 licence). Articles from earlier years (available under the CC BY-NC-ND 4.0 licence) can only be self-archived as editorial versions.
